Cuma hutbesi sıra­sında konuşmak haramdır

CEVAP: Rasûlullah (Sallallâhû aleyhi ve Sellem) cuma namazı hakkında bir hadisinde şöy­le buyurur:

"Kim (Cuma günü) imama yakın olup susarak (hutbeyi) dinler ve bir söz söylemezse (birisi sustuğu, diğeri dinlediği için) ona iki se­vap vardır. Kim imama uzak yerde olup (tam olarak konuşmayı duymadığı halde) susup dinler (her hangi bir) söz söylemezse ona bir sevap vardır. Kim imama yakın olup susmaz, dinlemez ve ko­nuşursa ona iki günah vardır. İmama uzak olan, susup dinleme­yen, konuşan kimseye bir günah vardır. Kim ki (cuma hutbesi sı­rasında yanında bulunan kimseye) Sus! derse konuşmuş demektir. Konuşanın da cuması yoktur!"(Ebu Dâvud)

Buradaki cuması yoktur ifadesinin manası, her ne kadar cuma far­zını ödemiş olursa da cuma sevabından mahrum olur, demektir. Bir başka görüşe göre kılınan cuma, öğle namazına dönüşür demektir.

Bir başka hadiste ise şöyle Duyurulmuştur:

Arkadaşına hutbe sırasında susl diyen günaha girmiş olur.(Ebu Dâvud)

Buradaki günaha girmek ifadesi “sevabı olmayan birşey söyle­miş” şeklinde de yorumlanmıştır.

Bir diğer hadis de şöyledir:

Cuma günü imam hutbe okurken konuşan kimse ciltlerce kitap ta­şıyan merkep gibidir. Ona sus! diyenin de cuması yoktur. (Heytemî, Zevâid)

Abdullah b. Ömer'den (ra) rivayet olunduğuna göre Rasûlullah (Sallallâhû aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:

Cuma namazında üç (tip) kimse bulunur:

1. Namazda hazır olup (hutbe sırasında) konuşan kimse. Bunun cuma namazından nasibi budur.
   
   
2. Namazda hazır bulunup (hutbe sırasında) dua eden kişi. Allah (c.c) dilerse onun istediğini verir, dilerse vermez.
   
   
3. Namazda hazır olup susan ve hutbeyi dinleyen ve (camide bu­lunan) hiç kimseye eziyet edip, hiç bir müslümanın omzuna bas­mayan kimse. İşte bu cuma namazı, kendisini izleyen cumaya kadar, üç gün fazlası ile (işlenen hatalara) keffarettir. Çünkü Allah (c.c) “Kim bir iyilikle gelirse ona (iyiliğinin) on misli vardır” bu­yuruyor. (En'am/160) (Ebu Dâvud)

Fıkıh âlimleri açık bir şekilde bildirmiştir ki cuma hutbesi sıra­sında konuşmak haramdır. İsterse bu konuşma bir iyiliği emretmek için olsun. Susmak ve hutbeyi dinlemek farzdır. Bu tüm namaz kılanlar içindir. Cuma namazında ilk saflarda bulunanların, imam hutbe okurken konuşması daha kötü, daha çok günahtır.

Bundan anlışılıyor ki imam hutbe okurken kendisini mecbur eden bir durum olmadıkça dünya kelâmı konuşmak uygun değildir. Cema­atin imama yakın olması ile uzak olması arasında fark yoktur.

En doğrusunu Allah bilir