Evde yapıldığında daha lezzetli oluyor .Yiyenler İzmir' deki kadar güzel diyor

HAYATIN İÇİNDEN

Gerçekte, fırınlanmış patatesin “icat edildiği” bilinen belirli bir zaman yoktur. Bir ateşin közünde ya da bir fırının içerisinde pişirilen patates yumrusundan ibaretti ve inanılmaz basit bir süreçti ve muhtemelen hayal edebileceğimizden çok daha uzun süredir vardı. Kimin bulduğu ile ilgili;

Patates İnka’lar tarafından bu M.Ö. 8000-5000 yılları arasında İnka’lar tarafından bulundu,

İnka’lar farklı şekillerde yedikten sonra ateşte pişirip yemeyi tecrübe ettiler,

Günümüze kadar bu ve farklı metotlarla tüketildi.

Kumpirin anavatanı, patatesin anavatanı olan Güney Amerika'nın And Dağları bölgesidir. Patates, ilk olarak bu bölgede yetiştirilmiş ve daha sonra Avrupa'ya yayılmıştır.

Kumpir, günümüzdeki halini ise 19. yüzyılın ikinci yarısında Yugoslavya'da almıştır. Yugoslavya'da, patatesin fırında pişirilmesi ve içine salata konulmasıyla yapılan yemeğe "krumpir" denilmektedir.

1990'lı yıllarda ise kumpir, Türkiye'ye Bulgaristan göçmenleri tarafından getirilmiştir. Türkiye'de, kumpir fırında pişirildikten sonra içine tereyağı, kaşar peyniri ve çeşitli salatalar, mezeler ve soslar eklenerek hazırlanmaktadır.

Bu nedenle, kumpirin anavatanı olarak Güney Amerika'nın And Dağları bölgesi gösterilebilir. Ancak, günümüzdeki halini aldığı yer olarak Yugoslavya ve Türkiye gösterilebilir.

Kumpir, Türkiye'de özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında gelişmeye başladı. Patatesin haşlanması, iç kısmının çıkarılması ve çeşitli malzemelerle doldurulması fikri sokak yiyeceği olarak yaygınlaştı.

Kumpir, günümüzde Türkiye'nin en popüler sokak yiyeceklerinden biridir. Özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde kumpir satan birçok dükkan bulunmaktadır.

Patates ve Kumpirin Tarhisel Yolculuğu

Patatesin Kökeni (MÖ 8000 – 5000): Patates, Güney Amerika’nın And Dağları bölgesinde doğal olarak yetişen bir bitkidir. İlk başlarda insanlar tarafından besin olarak kullanılmamış, daha çok bitki örtüsü ve dini törenlerde kullanılmıştır.

İspanyol Keşfi (16. Yüzyıl): İspanyol kâşifler Amerika’yı keşfettiklerinde patatesi Avrupa’ya getirdiler. Bu dönemde patatesin tanınması ve Avrupa’da yaygınlaşmaya başlamasıyla birlikte tarım ve besin değeri açısından farklı değerlendirmeler ortaya çıkmıştır.

İngiltere ve Avrupa’da Yaygınlaşması (18. Yüzyıl): Patates, özellikle İngiltere ve diğer Avrupa ülkelerinde yaygınlaşmaya başladı. İrlanda’da patates, önemli bir besin kaynağı haline geldi ve hızla popülerlik kazandı.

İrlanda Patates Kıtlığı (1845-1852): İrlanda’da yaşanan patates hastalıkları nedeniyle büyük bir felaket yaşandı. Milyonlarca insan öldü veya göç etmek zorunda kaldı. Bu dönemde patates, hayatta kalmak için gereken temel bir besin kaynağı olarak büyük önem taşıdı.

Kumpir Tarifinin Gelişimi (20. Yüzyılın İkinci Yarısı): Kumpir tarifi, Türkiye’de özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında gelişmeye başladı. Patatesin haşlanması, iç kısmının çıkarılması ve çeşitli malzemelerle doldurulması fikri sokak yiyeceği olarak yaygınlaştı.

Kumpirin Popülerliği (1980’ler – Günümüz): Kumpir, özellikle 1980’lerden itibaren Türkiye’nin sokak yiyecekleri arasında popüler hale geldi. İstanbul’da ve diğer büyük şehirlerde kumpir tezgahları görülmeye başladı. Kumpir tarifi ve çeşitleri zamanla geliştirilerek günümüzde geniş bir yelpazede sunulmaktadır.

Sonuç olarak, patatesin kumpir haline gelene kadar geçen süreç, bitkinin keşfi, Avrupa’da tanınması, İrlanda’da yaşanan kıtlık gibi olayların etkisiyle evrilen ve kumpirin modern sokak yiyeceği olarak popülerliğe ulaştığı bir serüvendir.

KUMPİR TARİFİ

Malzemeler:

2 adet büyük boy patates

1/2 su bardağı rendelenmiş kaşar peyniri

1/2 su bardağı haşlanmış mısır

1/2 su bardağı çekirdeksiz zeytin

4-5 adet kornişon turşu

2 yemek kaşığı mayonez

2 yemek kaşığı ketçap

1/4 çay kaşığı tuz

Yapılışı:

Fırını önceden 200 dereceye ısıtın.

Patatesleri yıkayıp kurulayın.

Patateslerin üzerini bir fırın kağıdı ile sarın.

Daha sonra üzerini alüminyum folyo ile kaplayın.

Önceden ısıttığınız fırının tabanına patatesi yerleştirin.

Patatesler yumuşayana kadar yaklaşık 1 saat pişirin.

Pişen patatesin kabuğunu soyun.

Patatesin ortasını bıçak yardımıyla açın.

İçine tereyağını ve kaşar peynirini ekleyip karıştırın.

Üzerine mısır, zeytin, kornişon turşu, mayonez ve ketçap ekleyip servis edin.

İsteğe bağlı malzemeler:

Sosis

Sucuk

Soğan

Domates

Salatalık

Kıtır kraker

Füme peynir

Mantar

Tavuk

Kaşarlı kumpir tarifi:

Kaşarlı kumpir yapmak için kaşar peyniri miktarını arttırabilirsiniz. Ayrıca, kaşar peynirini rendeledikten sonra patatesin içine eklemeden önce bir tavada eritebilirsiniz. Böylece kaşar peyniri daha çıtır olacaktır.

Kıymalı kumpir tarifi:

Kıymalı kumpir yapmak için patatesin içine kıyma, soğan ve domates ekleyebilirsiniz. Kıymayı önceden kavurmayı unutmayın.

Sosisli kumpir tarifi:

Sosisli kumpir yapmak için patatesin içine dilimlenmiş sosis ekleyebilirsiniz. Sosisi önceden kızartmayı unutmayın.

Füme peynirli kumpir tarifi:

Füme peynirli kumpir yapmak için patatesin içine rendelenmiş füme peynir ekleyebilirsiniz. Füme peynir, kaşar peynirine göre daha tuzlu olduğu için tuz miktarını azaltmanız gerekebilir.

Tavuk soslu kumpir tarifi:

Tavuk soslu kumpir yapmak için patatesin içine tavuk sosu ekleyebilirsiniz. Tavuk sosunu evde kendiniz hazırlayabilir veya hazır bir sos kullanabilirsiniz.

Mantarlı kumpir tarifi:

Mantarlı kumpir yapmak için patatesin içine dilimlenmiş mantar ekleyebilirsiniz. Mantarları önceden sote etmeyi unutmayın.

Kaynak: Malatyatime.com