Yapay Zekayla Dertleşenler Artıyor, Uzmanlar Uyarıyor

2022’den bu yana hızla hayatımıza giren yapay zekâ uygulamaları, teknolojinin sunduğu olanakların ötesinde yeni bir tartışmanın da fitilini ateşledi: Duygusal destek amacıyla yapay zekaya başvurmak… Özellikle ruhsal sorunlar yaşayan bireyler, terapi yerine yapay zekâdan yardım almaya başladı.

"SANA TAM ANLAMIYLA BİR TERAPİST OLAMAM"

Psikolog Dr. Fatma Kayım, bu eğilimin artmasının damgalanma korkusuna bağlı olduğunu belirtiyor. Yapay zekâya yönelen bireylerin gizlilik ve yargılanmama hissine sığındığını belirten Kayım, sistemlerin danışana verdiği cevapların çoğu zaman yüzeysel ve riskli olduğunu ifade etti.

“Yapay zekâ araçlarının kendisi bile kullanıcıya şöyle yanıt veriyor: ‘Sana tam anlamıyla bir terapist olamam.’ Çünkü terapi, yüz yüze veya kontrollü yürütülen, uzun süreli ve kişiye özel bir süreçtir.”

TERAPİ SADECE SORU-CEVAP DEĞİLDİR

Kayım’a göre profesyonel terapi, bireyin yalnızca anlattıklarıyla değil; ses tonu, mimik, beden dili gibi ipuçlarıyla da değerlendirilmesini içeriyor. Yapay zekânın bu tür insani göstergeleri okuyamaması, onu psikolojik destek aracı olmaktan uzaklaştırıyor.

“Her danışan özeldir ve farklıdır. Terapistler, kişisel öykülerle, geçmiş yaşantılarla ve duygusal ihtiyaçlarla çalışır. Yapay zekâ ise bu derinliği sağlayamaz.”

YANLIŞ TANI RİSKİYLE KARŞI KARŞIYAYIZ

Yapay zekâ araçlarının depresyon, kaygı bozukluğu gibi rahatsızlıklar hakkında sunduğu bilgiler bazen yanıltıcı olabiliyor. Özellikle eş tanı (birden fazla ruhsal bozukluğun birlikte görülmesi) gibi karmaşık durumlarda yapay zekâ önerilerinin bireyi yanlış yönlendirme tehlikesi taşıdığı ifade ediliyor.

“Eğer kişi kendini kötü hissediyorsa ve yalnızca bir yapay zekâ sisteminden destek alıyorsa, bu ciddi bir risk yaratır. Çünkü yüzeysel önerilerle kendi başına tedaviye kalkışmak, iyileşmeyi değil, sorunu derinleştirebilir.”

KAYNAK: MHA