Hekimhan-Arguvan Arasında Yaban Domuzu Macerası: Bir Ziraat Müdürlüğü Efsanesi

Sene 1970'lerden sonralar, tarihi tam olarak bilinmemekle beraber, rahmetli ziraatçı Hacı abinin, Hekimhan'da ziraat memuru olduğu dönemlerde, Tarım Bakanlığı yeni yapılanmalar içerisinde, tarımın, çiftçinin, mahsulün verimli olması için, her türlü konuya maydanoz olduğu gibi, arada sırada salata yapmaya da uğraşıyor, yani anlayacağınız, Tarım Bakanlığında her işgüzar memur bir genelge yayınlıyor, her bir şeye destek de köstekte oluyor. Ey iyi bir şeyler yapıyordu yani. Tomurcukların sıcağı gelmiş, alem bağlarda bahçelerde gayrısı yeyip tut silkelediği, haymaların dibinde, koyun kuzu otladığı bir mevsimde, Hekimhan'da iki odalı yüksek Ziraat Müdürlüğünde bulunan ve hizmetli dahil dört personelli odaya giren postacı Bayram Dayı, sarı zarflı 2 pullu zarfı masaya bırakır, o kadar teklife bile kulak asmadan çay içmeden öte mahalleye doğru seğirtir. Tarım Bakanlığı'ndan bütün ilçelerle beraber, Hekimhan Ziraat Müdürlüğüne bir yazı gelmiştir. Okur yazarlığı en iyi olan ve gözlüksüz bile yazıları okuyabilen en gedikli memur zarfı açar… Tek sayfada kısaca, konu "yaban domuzlarının, tarlaya, bahçeye veya çevreye verdikleri zararla" ilgili. Gelen Bakanlık yazısında mealen "Bakanlığımız yaban domuzlarının çoğalmasına karşı yeni uygulamaya koyduğu yönetmelik çerçevesinde, ilçeniz sınırları içerisinde, yaban domuzu görülmüşse; görülen mevkiinin ve kaç adet görüldüğünün bakanlığımıza bildirilmesi hususu. Şayet görülmüş veya duyulmuşsa, müdürlüğünüz emrine bir kırma tüfek ve yeterince domuz mermisi gönderilecektir. Konunun değerlendirilmesi" diye.

Bizim ziraatçılarımızda "Ula bizim handa domuzun işi ne ki bu yazıyı bize havale etmişler, bunlar da ne yazacaklarını kökten şaşırmışlar" filan derken, içlerinden en tecrübelisi "Ula uşaklar, yaban domuzu yok ama varmış gibi bir yazı yazalım, hiç değilse Bakanlığın gönderdiği kırma tüfeği ile ava gideriz, tavşan, keklik neyim vurur, orada mangal yaparız, hem de spor neyim olur, yazıyı yaban koyun gezeriz" diye, aralarında konuşup Bakanlığa şöyle hatırlı, aman aman yandık türü bir imdat yazısını, aralarında en iyi iki parmak daktilo bilenine yazdırırlar.

Yazı mealen şöyledir: “İlçemiz hudutları içerisinde bir çift yaban domuzu görülmüş olduğu, gelen ihbarlardan anlaşılmıştır. Köylülerimiz korku ve telaş içerisinde müdürlüğümüze başvurmuş olup, Bakanlığımızın yüksek müsaadeleri ve müdürlüğümüze emir verilmesi halinde, domuzların itlaf edilmesi için bir kırma tüfek ve yeterince mermi gönderilmesini arz ederiz.”

Bakanlık, bu yazıya binaen bir kırma tüfek ve yeterince mermi gönderir. Bizimkiler ilk sene avlanırlar, gezerler, tozarlar. Ama ertesi yıl Bakanlıktan bir yazı daha gelir: "İlçeniz sınırları içerisinde geçen yıl görülmüş olan yaban domuzlarının kaç tanesinin itlaf edildiği, itlaf edilmediyse şu anda ki yaban domuzu sayısının kaç olduğu ve mermiye ihtiyaçlarının olup olmadığı."

Bizimkiler hiç vuramadıklarını, domuzların her defasında çok atik davranıp tüfeğin menzilinden çıktıklarını ve çabuk çoğaldıkları için sayılarının 10 çifti geçtiğini ve daha çok mermiye ihtiyaçları olduğunu yazarlar. Derken, 3-5 yıl bu yazışmalar sürer gider; domuz sayısı her yıl artar, her defa mermi gelir filan. En son 300 – 400'ü geçmiştir domuz adedi için bildirilen rakam. Bakanlıktan bir gün “ACİL” mühürlü bir yazı gelir: “Bu kadar fazla sayıda yaban domuzunun Hekimhan ilçe Tarımına çok büyük zararlar vereceği, bu sebeple, Ziraat Müdürlüğünde çalışan herkesin, bir seferberlik gibi yaban domuzu avlamalarına ve konunun tekrar Bakanlığa bildirilmesine.”

Bizim ziraatçılar pek de gaygılanmazlar, hemen bu defa Hanlı aklıyla 3-5 gün sonra Bakanlığa bir yazı yazılır: “Hekimhan ilçe hudutları içerisinde bulunan, 300 çift yaban domuzu, müdürlüğümüzün bütün personellerince çok yoğun bir avlanma ve kovalamaca sonucu, Hekimhan Hudutlarından sürülerek kovalanmış, eli silahlı müdürlüğümüz personelini gören birçok yaban domuzu, yalçın kayalardan yuvarlanıp ölmüş, hayatta kalan yaban domuzlarının hemen hemen hepsi Arguvan ilçe hudutlarından içeri kaçtıkları görülmüştür. Bu cihetle konunun Arguvan Ziraat Müdürlüğünden sorulmasını arz ederiz.”

İmza: Hekimhan İlçe Ziraat Memuru

Bakanlık, Hekimhan'la yazışmaları kesip Arguvan'a yeni bir kırma tüfek ve yeterince mermi gönderir.

Ölenlere Allah'tan rahmet dilerim.

Erhan SOĞUKPINAR