KOAH’ta tanı yaşı 40’lara kadar düştü

Sümeyye Aksu / Özel Haber - 2021 yılı Dünya KOAH Günü'nün teması, "Sağlıklı nefes, sağlıklı dünya" olarak belirlendi. KOAH, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre en fazla ölüme yol açan 5 hastalıktan biri. Tütün kullanımı ise KOAH gelişimine yol açan en önemli faktör. Bununla birlikte tüm dünyada 300 milyon Türkiye’de 5 milyon kişiyi etkileyen KOAH, tütün kullanımının daha genç yaşlara düşmesi sebebi ileartık “ileri yaş hastalığı” olarak adlandırılmıyor. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) KOAH Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Arzu Mirici ve KOAH Çalışma Grubu Sekreteri Dr. Burcu Arpınar Yiğitbaş, Diriliş Postası’na Dünya KOAH Günü ile ilgili açıklamalarda bulundu.

NEFES DARLIĞI İLE KENDİNİ GÖSTERİYOR

KOAH’ın dünya çapında yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir kronik akciğer hastalığı olduğunu ifade eden Mirici “Akciğerlerin içindeki havayollarında değişiklikler ve daralma, akciğere giren ve özellikle de çıkan hava akımının kısıtlanmasına yol açar. Akciğer dokusunun tahrip olması, hava yollarını tıkayan balgam ve iltihap gelişimi uzun zamana yayılarak KOAH gelişimine neden olur. Belirtileri ise; nefes darlığı ya da nefeste zorlanma, uzun süren öksürük ve balgam, bazen göğüsten gelen hırıltı sesleri, çarpıntı, halsizlik sayılabilir” dedi.

EN ÖNEMLİ NEDENİ TÜTÜN

KOAH’ın önlenebilir bir hastalık olduğunu ve hastalığa yakalanmanın en büyük nedeninin tütün ve tütün ürünleri kullanımı olduğunu söyleyen Mirici “Genelde 60 yaşından sonra ortaya çıkan bu hastalık tütün ve tütün ürünlerinin kullanımının daha genç yaşlara hatta çocuk yaşlara kadar düşmesi sebebi ile şimdilerde 40 yaşından sonra görülmeye başlamıştır. Tütün ve tütün ürünlerinin bıraktırılması ise erken dönemde KOAH hastalığını önleyebilir. Konu sadece sigaradan ibaret değildir, nargile ve evlerde elde sarılan sigara gibi diğer tütün ürünlerinin de aynı şekilde zararlı olduğu bilinmekte, yeni çıkan elektronik sigaraların dumanının da zararlı olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır” dedi. Mirici sözlerini şöyle sürdürdü: “Tütün haricinde, Hastalığa neden olan diğer faktörler arasında başta sigara olmak üzere havayı kirleten unsurları da saymak gerekir. Sanayileşme ve taşıt egzozları ile oluşan kirlilik özellikle büyük kentlerde önemli olurken, kırsal alanda pişirme ve ısınma amaçlı kullanılan yakıtlardan kaynaklı gazlar da KOAH’ın ortaya çıkmasında birer etmen olarak karşımıza çıkıyor”

PASİF İÇİCİLİK DAHİ RİSKLİ

Pasif içiciliğin de riskli olduğuna değinen Mirici “Tütün ürünlerinin kullanımı sırasında ortaya çıkan duman, ortama pek çok zararlı ve toksik maddenin yayılmasını sağlar. Bu nedenle sigara içilen ortamda pasif olarak dumana maruz kalan, duman altında yaşayan ya da çalışan kişiler de hiç maruz kalmayanlara oranla daha fazla KOAH riski altındadır” diye konuştu.

ÖLÜM NEDENLERİ ARASINDA 3. SIRADA

MİRİCİ tüm dünyada 200-300 milyon KOAH hastası olduğunu Türkiye’de ise bu rakamın tahmini olarak 5 milyonu bulduğunu ifade etti. Mirici “Ancak tanı konulmadan yaşayan birçok hasta olduğu da unutulmamalıdır. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2019’da KOAH’ın ölüm nedenleri arasında 3. Olarak belirlediği ve 3,23 milyon ölümün KOAH’a bağlı olduğunu da belirtmek gerekir. Ölümlerin yüzde 80’ninin de orta ve düşük gelirli ülkelerde olduğu saptanmıştır” dedi.

KOVİD-19’U DAHA AĞIR GEÇİRİYORLAR

KOAH hastalarının kısıtlı akciğer kapasiteleri nedeniyle Kovid-19 enfeksiyonunu daha ağır geçirdiklerini söyleyen Mirici“Biz bu hastalara başta aşılama olmak üzere, hijyen, sosyal mesafe ve maske kullanımı gibi önlemlere uymalarını öneriyoruz. İlaçlarını doktorun planladığı şekliyle kullanmaları da çok önemli. Yeterli ve sağlıklı bir beslenme programı uygulamak, uykuya dikkat etmek ve doktorların planladığı tedaviyi uygulamak da dikkat edilmesi gereken diğer unsurlar arasında yer alıyor” diye konuştu.

ERKEN TANI VE DÜZENLİ EGZERSİZ ÖNEMLİ

Sigara içen 40 yaş üzeri bireylerde uzun süren öksürük, balgam ve nefeste zorlanma şikayetleri olduğunda doktora başvurulması gerektiğini tavsiye eden Mirici “Hastaya solunum fonksiyon testi yaptırılır. SFT, uygun özgeçmiş ve şikayetler tanı koymamızı sağlar. Bir kişide KOAH saptandıktan sonra sigara kullanıyorsa bırakılması için girişimlere başlanmalı, düzenli egzersiz yapılması ve zatürre ve grip aşılarının yaptırılması teşvik edilmelidir. Kişinin SFT değerlerine göre ise inhaler ilaçlar denilen solunum ile alınan ilaçlar başlanabilir. Bu ilaçlar şikayetleri azaltarak atakları önler” değerlendirmesinde bulundu.

*** 

‘Grip ve Kovid aşısı yaptırılmalı’

DR. Burcu Arpınar Yiğitbaş ise, KOAH hastalarının Kovid-19 salgını için alınan tedbirlere daha da dikkat etmesi gerektiğini belirterek, “KOAH hastaları, Kovid-19 salgınında yüksek risk grubunda kabul ediliyor. Bu riski minimale indirmek için öncelikle mesafe kurallarına uymaları gerekir. Maske kullanmayı ihmal etmesinler ve hijyen kurallarına kesinlikle uysunlar. Ev ziyaretlerini minimuma indirerek, şüpheli kişilerle aynı ortamı paylaşmamaları da çok önemli. Bu arada grip de KOAH ataklarına ve zatürreye neden olabiliyor. Bu nedenle has- talarımıza KOAH tedavisi için ilaçlarını düzenli kullanmalarını, başta Kovid-19 ve grip olmak üzere gerekli aşılarını da aksatmamalarını önemle tavsiye ediyoruz” ifadelerini kullandı.