Kurban’a 1 kala...

Meşhur âlimlerden Malatyalı Yusuf Selami Çakaroğlu hoca efendi, Kurban Bayramı yaklaşırken bazı önemli konulara ışık tuttu. Kurban'ın tam manasıyla amacına ulaşması için  önemli detaylara yer veren Çakaroğlu hoca, dinin dört ana esası olan kitap, sünnet, icma ve kıyas çerçevesinde kurban nasıl kesilir sorusunu Malatya Time okurları için yanıtladı.

Söyleşi: Murat ÇETİN

 Kurban Bayramı'na saatler kala Fıkha göre kurban hakkındaki tüm detayları sizin için derledik. Malatyatime okurları için Kurbannın önemini anlatan Malatyalı Yusuf Selami Çakaroğlu hoca,  “Kurban yaklaşmak demektir. Burada mashar kendisi ile Allah'a yaklaşılan şey anlamında kullanılıyor” dedi.

 İSLAM'DA MALIN 4 ÖLÇÜSÜ VAR

Kötü niyetli insanların dinimize monte etmeye çalıştığı ve insanı şirke kadar götürecek yanlışlıklara dikkat çeken Yusuf Selami Çakaroğlu, “Kurban kesmek bir ibadettir. Her ibadette olduğu gibi bu ibadetin de belli şartları var. Bu ibadetle ilgili olarak kitap, sünnet, icma ve kıyas çerçevesinde acizane bazı hususlara dikkat çekmek isterim. Kurban ibadetiyle ilgili son zamanlarda yanlış bir uygulamayı görüyoruz. Kurbanlığı alıyorlar, kesiyorlar. Tartıyorlar ve etin ağırlığı üzerinden bir fiyat belirliyorlar. Böyle bir satış usulü esas itibarıyla şeriata uymaz. Çünkü kurbanlık hayvan adetle satılan bir maldır. Şöyle ki; İslam'da mallar dört çeşit ölçüyle satılır. Bazı mallar uzunlukla, bazıları kiloyla, bazıları ölçek dediğimiz keyl  yani hacimle, bazıları da adetle satılır. Hayvanlar adetle satılan bir maldır. Kilo veya uzunlukla veya hacim ölçüsüyle satılmaz. Hem kurban kesecek kimse evvela hayvana malik olmalıdır. Malik olmadığı bir hayvanı kurban edemez. Alış-veriş akdi tamamlanmadan o hayvana malik olunmaz. Ancak akitten sonra hayvana malik olunur. Fiyatı belirleyip hayvanın adeti üzerine satış yapılacak ki mülkiyet gerçekleşsin. Parası borçlanılarak da yapılabilir. Yani vadeli satış yapılabilir. Fakat yine de fiyatının belli olması gerekir. Eğer hayvan kesilip eti tartılıncaya kadar akit yapılmıyorsa burada bir sakatlık vardır. Çünkü hayvana malik olmuyor. Dolayısıyla o hayvanı kurban etmek gibi bir şey de söz konusu olamıyor. Bunu öyle böyle sündürerek, yani İslam'ın kurallarını oradan buradan kırparak bir şeyler uydurmaya çalışılmamalıdır. Oradan buradan yama yaparak akit yapılsa ve “Fiyatı sonradan tespit edeceğiz” deseler bu usulsüz bir satış olur” diye konuştu.

 BU USÜL GÜNAH

Çakaroğlu, “Akit yapmayı becerseler bile eti üzerinden satış olursa yine o kurban olmaz. Çünkü hayvanın tamamı kurbandır. Hayvanın dışkısına, tüyüne kadar her şeyi kurbandır. Sadece eti Allah için kurban etmiyorsun. Hayvanın yekununa bir fiyatın tespit edilmesi gerekiyor. Fiyatın da akit sırasında belirtilmesi lazımdır. Sen bir sürü hile hudayla, kuralları sündürerek faraza böyle bir şeyi gerçekleştirsen bile akti tamamlatsan ve mülkiyet tahakkuk etse bile böyle bir usul günahtır” dedi.

 O AKİT OLMADAN OLMAZ

“Özellikle ibadete günah sokulmaz. İbadete gayrı meşru işleri sokamazsın. Böyle bir şeye girmek caiz değildir.” diyen Çakaroğlu, “Fiyatı en baştan tespit edecekler. Tabii ki fiyatı tespit ederken adet üzerinden belirlenir. Boyu ölçülebilir, kilosu tahmin edilebilir, “Bundan ne kadar et çıkabilir” diye tahminde bulunulabilirsiniz. Nasıl bir kriter uygulanırsa uygulasın tespit edilen fiyat, hayvanın tamamına biçilir. “Bu hayvanı adet olarak fiyatını tespit ediyor alıyorum” denilmesi diğerinin de “Bu fiyata satıyorum” demesi lazım. Bu akti yapmadan mülkiyet tahakkuk etmez.” ifadelerini kullandı.

 ÜÇ AŞAĞI BEŞ YUKARI...

“Hayvandan ne kadar et çıkacağını, kesimden sonra kilosunun ne kadar olacağını belirleyenler var. Hayvan kiloyla satılmaz.” diyen Çakaroğlu, “Sen kilo belirliyorsan sadece eti satın alıyorsun. Halbuki hayvanın kurban olabilmesi için tamamının satın alınması gerekiyor. Çünkü hayvanın tamamını Allah için kurban ediyorsun. Hayvanın tüyü bile kurbanlıktır. Hayvanı tartıyorlar, yüzde düşürüyorlar veya hayvanı tartıp canlı kilo hesabı yapılıyor. Fiyat belirlemesinde kriter olabilir ama hayvanın alınıp satılmasında hayvanın tümü için “Alıyor” ve “Satıyorum” denilmelidir. Akit böyle yapılmalıdır.” şeklinde konuştu.

 O YANLIŞA DİKKAT ÇEKTİ

Kurban derisiyle ilgili uygulanan bir yanlışın da altını da çizen Yusuf Selami Çakaroğlu, “vacip olan kurbanlar, ya adaktır, ya kefarettir yani ceza kurbanlarıdır –hac ve umredeki ceza kurbanları gibi-, ya da Kurban Bayramında kesilen kurbanlardır. Ebu hanifeden başka, Ebu Yusuf ve Muhammed'e göre ve sair üç mezhebe göre kurban bayramında kesilen kurban sünnet dahi olsa şu hükümde bir ihtilaf yoktur ki, bu hayvanlar, Allah için ibadet niyetiyle kesildiğinden dolayı, bunları insan istediği gibi kullanamaz. Ancak İslam'ın hükümlerine göre kullanabilir. Kurban Bayramı'nda kesilen kurban haricindeki vacip kurbanlarda hayvanın etinden, derisinden, sütünden kısaca hiçbir şeyinden kişi istifade edemez. Bunu tamamen kendinden çıkarması lazımdır. Nafakasıyla mükellef olduğu, annesi, babası, eşi, çocuğu, dede, nine, kızlar, torunlar haricinde olan fakir kimselere verilmesi zorunludur. En yakınına verilmesi daha efdaldir. Nafakasından sorumlu oldukları haricinde. Kardeşlere ve  diğer akrabalara eğer fakirlerse verebilir. Bu suretle kurban tamamen kendisinden çıkmış olur” diye açıkladı.

 SECCADE VEYA SOFRA BEZİ OLUR

Fakire temlik suretiyle verilmesi gerektiğinin altını çizen Çakaroğlu, “Bu hayvanın hiçbir parçasını almadan fakire tasadduk etmesi lazım. Kurban bayramındakinde ise şöyle bir farklılık var: Allah-u Teala kurban bayramında kesilen kurbanı kişinin kendisinin yemesine ve yedirmesine izin veriyor. Yemesine ve yedirmesine izin verilmesinden bazı insanlarda bir yanlış anlaşılma oluyor. Bu hayvandan her şekilde tasarruf edilebileceğini düşünenler oluyor. Sen yiyebilirsin ama o hayvanın o cüzünden aynî olarak istifade edebilirsin ama bunu herhangi bir malla değiştiremezsin. Herhangi bir şeyle mübadele edemezsin. Etini yiyebilirsin, derisini alıp seccade veya sofra bezi yapabilirsin veya fakir olmayan bir başkasına da aynı şekilde aynî olarak kullanması için hediye edebilirsin. Ama onu herhangi bir malla mübadele edemezsin. Yani onu satamazsın, bir şeyle değiştiremezsin. Eti veya deriyi verdiğin kimse fakir değilse, ibaha olduğu için o da onu bir başka malla mübadele edemez. Mesela kurban derisini bir camiye verdin o camide seccade olarak kullanılabilir ama değiştirilemez. Yani satılamaz. Kurban Bayramında kesilen hayvanların haricinde kesilen kurbanlar ise ancak tasadduk edilebilir. Tasadduk, bir malı temlik süratiyle bir fakire vermek demektir. Şahsa verilmesi lazımdır. Fakire verilir. Fakir haricine tasadduk değil ancak ibaha edilir. Temlik edilmez” değerlendirmesinde bulundu.

 O FARKI BİLİYOR MUSUNUZ?

Çakaroğlu sözlerini şöyle sürdürdü: Temlik ve ibaha arasındaki farkı anlatalım. Temlik bir şeyi bir başkasına mülk edindirmektir. Kişinin rızasıyla malik olduğu bir malı diğerine mülkiyeti ona geçmesi için teslim etmesidir. Burada mülk sahibi mülkünde istediği gibi tasarruf edebilir. Yiyebilir veya satabilir. İbaha da ise malın mülkiyeti verilmiyor. Yani onun rakabesini başkasının mülkiyetine geçirmiyor. Ama menfaatinden istifadesine izin veriyor. İbaha izin vermektir. Mübah kılmaktır. Mesela birinin evine gittin orada sana yemek ikram ediliyor. Sana o yemekten yemene izin veriliyor yani ibaha ediliyor. Sen o yemeği yiyebilirsin, ama alıp evine götüremezsin. Çünkü sana temlik etmemiş buna izin yok. Ya da yoldan geçen adama gel bu yemekten ye diyemezsin. Bu caiz değildir. Mesela ev sahibinin sofrasında 3 kişisiniz. Yani ev sahibi üçünüze de ibaha etmiş. Sen senin önündeki bir lokmayı yanındakine ikram edebilirsin. Çünkü ev sahibi ona da ibaha etmiştir. Ama dışarıdan birisine bunu ikram edemezsin. Kurban Bayramı'ndaki kurbana dönecek olursak, İslam diyor ki “sen bunu yiyebilirsin ve yedirebilirsin” onlar ibaha suretiyle bundan istifa edebilirler. Bunu satamazlar. Ya da “Tasadduk edebilirsin” diyor. Fakire verdiğin kısım tasadduktur. Tasadduk dediğimiz de temliktir. ibaha temlik değildir. Kurban Bayramı kurbanı hariç diğerlerinde ise tasadduk edilebilir. Onlarda ibaha yoktur. Kişinin kendine bile yemek için izin verilmiyorken senin başkasına izin verme hakkın nasıl olabilir. Kurban bayramındakinde ise hem ibaha edilebilir, hem de tasadduk edilebilir. Tasadduk ettiğin zaman onu temlik ediyorsun. Fakire ancak tasadduk edilebilir. Temlikle ibaha arasındaki önemli farklarından biri de şudur: Temlikte eti pişirip bir başkasına veremezsin. Pişirip verdiğin zaman temlik olmaz. O ibahadır. Evine gelene pişirip misafirine veya komşuna yedirebilirsin. Ama fakire tasadduk edeceğin kısımda pişirip veremezsin. Adakta fakire sen pişirip veremezsin. Temlik etmen lazım. Mesela zekat da öyledir. Zekat temlik suretiyle verilir. Sen bir fakire yemek yedirip onu zekata sayamazsın. O ibahadır. İkincisi temlikin doğal şartı karşı tarafın temellük etmesidir. Senin temlik ettiğini temellük etmesi lazımdır. Duvara temlik edemezsin. Çünkü duvar temellük edemez. Mesela bir ölüye temlik edemezsin. Binaya, tüzel kişiliğe, vakıflara, camilere, kurslara veya derneklere verilmez. Çünkü bunlar temellük edemezler.”

 İBADETİN NASIL YAPILACAĞINI BİLMEK GEREKİYOR

 Çakaroğlu, konuşmasının devamında şu görüşlere yer verdi: “Bugüne kadar kurbanın tüzel değerlere, camilere, vakıflara verildiğini biliyoruz. Bu durumda ne yapılması gerekiyor? diye sorular geliyor. Böyle uygun olmayan bir şeye verildiğinde suç işlenmiştir. Bunun bilmemek özür değildir. Bilmememin kendisi bir suçtur. Çünkü Allah-u Teala bir şeyi bir insana yapmasını mükellef kılması durumunda o kişi bunun nasıl yapıldığını öğrenmesi gerekir. Mesela namaz bir kişiye farz olduğunda o namazın nasıl kılınacağını öğrenmek de farzdır. Bunları bilmek o insanın mükellefiyetindedir. Bilmemek, öğrenmemek o insan için suçtur. İslam topraklarında olmayan bir insanın yani ecnebi diyarlarındaki insan için bu durum özür olabilir ama İslam topraklarında yaşayan için özür değildir bu. Şimdi konumuza gelecek olursak, eğer, tüzel kişiliklere verdikleri için insan o güne kadar yaptığı bu şeyleri hesaplaması ve bedelini vermesi lazım. Ayrıca tevbe istiğfar da yapacak. Eğer zekat verdiyse o zekatı iade edecek. Allah-u Teala zekatı emretti. Ancak neyin ne kadar verileceğini, Peygamber efendimize havale etti, ona tefviz etti. Ama zekatın kimlere verileceğini ki -kurbanın, adakların da tasadduku zekatın verildiği aynı yerlerdir. Çünkü bunlarda vacib sadakalardır- Onu Allah bizzat kendisi beyan etti, hemde Peygamberine havale etmeden. Zekatta en önemli konu nereye verildiğidir. Yani insanlar “Zekat benden çıksın, ben bir kere verdim. Üstüme düşeni yaptım” diyor. Zekatı vermek demek ehline ulaştırmak demektir. Ehline ulaştırmayan zekatı hiç vermemiş demektir. Bir şeyi vermek tek taraflı olmaz. Ehline vermeden sadece senden çıkması, vermek değil atmaktır. Vermek demek layık olduğu yere ulaştırmak demektir. Allah'ın emrettiği yere ulaşmadığı sürece zekat verilmemiş demektir. Eğer insan bunu öğrendikten sonra bedelini ödeyip sonra da tevbe istiğfar ederse evveldeki hüsn-ü niyeti inşaallah tevbesinin kabulüne sebep olur.”

 VEKALETEN KURBAN…

 Günümüzde vekalet yoluyla kurban kesildiğini anımsatan Çakaroğlu, “Vekaleten bu paralar bankalara yatırılıyor. Kurbanda ve zekatta vekalet sahihtir. Yani birine vekalet vererek, alınıp kesilmesinde sorun yoktur. Vekil burada aynen müvekkilin sorumlu olduğu şeyleri yapmakla sorumludur. Vekil yapmazsa müvekkil de yapmamış oluyor. Onun için burada vekalet sahihtir. Ama yaptıkları doğrudur diyemiyorum. Verilen yerler yapıyor mu yapmıyor mu bunu bilmiyorum. Hesapları Allah'adır. Burada ihtiyatlı davranmak gerekiyor. Eğer vekil tayin edilen kişi bunu layık yere götürmezse, İslam'ın emrettiği şekilde yapmazsa, müvekkil de sorumludur. Ben bir kere vekile verdim benden çıktı” diyemez. Herkesi töhmet altında da bırakmak istemem ama ahir zamandır, fitne zamanıdır çok dalavereler de görüyoruz. Milleti kandırarak, “Ben de hizmet için kullanıyorum” diyerek farklı farklı yerlere veriyorlar. Dinde yeni yeni anlayışlar ortaya çıkmış. Burada benim anlattığım şey, Kur'an'dan, hadisten ve sahabeden gelen ve onlardan alan müçtehitlerden gelen 1400 senelik bizim İslam inancımızdır. Yeni hocalara, yeni fetvalara ve yeni içtihatlara taraftar değilim. Bunları da dalalet ve bidat olarak görüyorum. 15 asırdır ümmetin gittiği caddede insanların şüphe etmemesi lazım. Kim Müslümanların yolundan ayrılırsa o dalalete düşer.” ifadelerini kullandı.

 KALBİMİZİ MANEN ONLARLA BİRLEŞTİRİYORUZ

 Kurban ibadetinin hacdaki Müslümanlara iştirak amacının da olduğunu söyleyen Çakaroğlu, “Hikmet noktasında. Bizim burada kurban kesmemizin hikmeti, hacdaki ibadete ve Müslümanlara dahil olmaktır. Orada bütün Müslümanlar adına Kabe'nin tavaf edilmesi, Safa ve Merve'nin say edilmesi, o şeytanların taşlanması bütün bunlar İslam şiarındandır. Bütün bunların her sene yapılması konusunda bütün Müslümanlar mükelleftir. Oradakiler bizim adımıza da bu ibadeti yapıyorlar. Biz de onlara dahil olmak için, burada kurban keserek, arefe gününden itibaren onlar gibi tekbirler getiriyoruz. Kalbimizi manen onlarla birleştiriyoruz. Kurbanın asıl hikmeti budur. Kurbanlık hayvanlar, Allah'ın insanlara nimet olarak verdiği hayvanlardır. Bu hayvanlara “en'am” denilir. Nimet kelimesinden türemiş bir kelimedir. Koyun, keçi, sığır ve deve her şeyiyle nimettir. Hatta gübresine kadar her şeyleri nimettir. Allah'ın büyük bir lütfudur. Bu nimete şükür için onların üzerinde Allah'ın ismini zikrederek onun yolunda kurban ediyoruz. Bu suretle o nimete şükretmiş oluyoruz. Allah'ı tazim ediyoruz. Hem de bizim bedenimizi cehennemden azad etmesi için o hayvanı kendi nefsimiz bedeline afvımız için kurban ediyoruz. Asıl hikmetleri bunlar gibi hikmetleridir. Daha idrak edemediğimiz nice hikmetleri vardır. Eti dağıtmak ve fakirlere et yedirmek tek hikmeti değildir. Tek hikmet eti dağıtmak zannedilince, kasaptan alıp et dağıtmaktan bahsedenler çıkıyor. Hatta et yerine para veririm diyenler çıkıyor. Kurbanın asıl hikmeti bu anlattıklarımdır. Daha bilmediğimiz bir sürü hikmeti vardır. Her ibadetin yeri ayrıdır. Sadakanın yerini kurban tutmaz, kurbanın yerini sadaka tutmaz. O kurbandaki ibadetini yaptıktan sonra, Allah'u Teala, o eti yememizi de fakirlere vermemizi de emrederek ikinci bir sevap kazanmamızı murad etmiştir. Hac ibadetini yapan için de ikincisi ve sonrasına gitmeyin de sadaka verin de diyorlar. Ebu Hanife radyallahuanh da böyle bir fetva vermiş. Fazilet mukayesesi için bu fetvayı vermiştir. Kendisi hacca gitmeden önce bu fetvayı vermiş. Haccı yaptığı zaman onun çok daha farklı bir manası olduğunu görünce hemen o fetvadan vazgeçmiş. Kendisi 40 defa haccetmiş. Bunlar gibi ibadetler arasındaki mukayese birini yap diğerini terk et demek değildir. Belki en faziletlisini anlamak için yapılan bir mükayesedir.” ifadelerini kullandı.

 KABE'DEN BAŞKA YERDE TAVAF YAPILAMAZ

 “Türkiye'de vakfeye duranlar da var.” tespitinde bulunan Çakaroğlu, ibadetler akılla, aklın muhakemesiyle yapılmaz. Taabbudidir. İnsanların Allah-u Teala'ya ibadetlerini sadece Allah-u Teala tayin eder. Allah'ın emrini Peygamber bize bildirir. Mücdehitlerin içtihatları ayet ve hadisin vecihleridir. Şahsi fikirler değildir. İnsanlar kafalarına göre ibadet yapamaz. Taabbudi meselelerde ibadetlerde kıyas olmaz. Taabudun manası zaten budur. Kıyas yapılamaz. İnsanlar Kabe'yi tavaf ediyorlar diye başkaları da başka evleri tavaf yaparlarsa bu kebair günah ve bidat olur. Hatta bir nevi şirk olur. Arafat'ta vakfeye durulur başka bir yerde vakfeye durmak dalalettir. Bu çok büyük bir günahtır. Hatta Allah'a iftira olduğu için küfre yakındır. Böyle akıl yürüterek kıyas yapılamaz. İbadetlerde kıyas olmaz. Akılla ibadet yapılmaz.” şeklinde konuştu.

 Niçin kurban kesiyoruz?

 Kurban yaklaşmak demektir. Burada mashar kendisi ile Allah'a yaklaşılan şey anlamında kullanılıyor. Allah'a yaklaşmak için talep edilen şeye kurban denir. Yakınlık vesilesidir. Kurbanın anlamı daha geniştir. Sadece kestiğimiz hayvana kurban denmez. Sadakalar, ibadetler, namazlar, bunların hepsi kurbandır. Türkçe 'de kullanılan anlamından daha geniş bir anlamı vardır. Her kıldığın namaz bir kurbandır, her tuttuğun oruç bir kurbandır, sadaka bir kurbandır. Kesilen kurban Arapça'daki anlamı udhiyyedir. Hz. İbrahim (a.s) ile başlamış, O'nun bir ibadeti ve sünnetidir. Her peygamberde bu vardır.

 Hac Suresinde Biri 34. Ayet

“Ve li kulli ummetin cealna menseken li yezkurusmallahi ala ma razakahum min behimetil en'am. “

Her ümmet için biz bir mekân tayin ettik. Ta ki Allah'ın onlara rızık olarak verdiği hayvanların üzerine, Allah'ın İsmini ansınlar diye.

“Yine aynı surenin 67 ayetinde Likulli ummetin ce'alnâ menseken hum nâsikûhu”

Ve her ümmete bir din verdik, o dine göre ibadette bulunurlar

Kurban İslam'ın bir alameti ve şeairidir, çok ehemmiyetlidir.

Ebu Hanife buna vacip demiştir. Hanefi'deki diğer imamlar ve sair mezhepler sünnet demiştir. Sünnet derken diğer sünnetler gibi düşünmemek lazım. Tabirdeki ihtilaf önemli değildir. Sünnet kelimesinin çok geniş kullanım yeri yapar. Adap nevinde bir sünnet gibi telakki vardır. Hadis-i Şerifte; “ İmkânı olduğu halde kurbanı kesmeyen bizim namazgâhımıza gelmesin” diyor. O yüzden bazı insanlar bu anlamda ihmalkârlık gösteriyor. Bu Peygamberin tehdididir. Kurban Zilhicce'nin 10. Gününde kesiliyor. İmkânı olmadığı halde kurban kesmeyen bayrama iştirak etmemiş oluyor. Bayramda şeairi İslamiyye'dendir. Milleti millet yapan bayramlarıdır. Bayram toplu neşe, sevinç günleridir. Bayramlar insanların rahmeti ilahiye ile sevindiği gündür. Bu günler beraberce sevindiğimiz günlerdir, bu günlerden geri durmamak lazım. Geri duran geri kalmış olur. İslam bize 2 bayram vermiştir. Biri Ramazan Bayramıdır. 1 ay oruç tuttuktan sonra Allah'ın rahmetiyle seviniyoruz. Sonra hac zamanı geliyor. Ramazan aynı zamanda hacca bir hazırlıktır. Zilhicce'nin 10'unda da affı ilahi geliyor. Resul-u Ekrem (sav) Arafat'ta çok üzüldü ve sıkıldı dua etti. Allah-u Teâla O'na rahmet edip, ümmetinin affını müjdeledi. Biz O'nun ibadetine tabii oluyoruz. Her sene Resul-u Ekrem'e tabii oluyoruz, imamımız O'dur. Bu dönemde hacca gitmeyenler de burada bulunduğu yerde kurbanlarını kesiyorlar. Kurban Bayramında kesilen kurbanlarla biz hacca bağlanıyoruz. Oradaki büyük ibadete dâhil oluyoruz. Arkasındaki 3 günde Mina'da şeytan taşladıkları teşrik günleridir. Teşrik kelime anlamıyla eti güneşe verip kurutmak demektir. Et kesilip 3 günde kurutuluyor. Bu günleri de Hadis-i Şerif bayrama dâhil etmiş. Kurbandaki ana manada haccı iyi anlamak lazım. Biz de oradaki ibadete dâhil olup, halkanın içine giriyoruz. Bizim kurban kesmemiz affımızı temsil eder. Saç traş ediliyor, temizleniliyor, elbiseler giyiliyor, kurbanlar kesiliyor, bunun şükrünü eda ediyoruz. Fakirler de bu bayramın asıl sebebidir. Onlar kurban kesmiyor, diğer insanlar kestikleri kurbanı veriyor. O yüzden fakir kesmiyorum diye müteessif olmasın. Ramazanda fitre fakire veriliyor ki, o fitre ile oruç kabul oluyor. Burada da fakirin karnı doyuyor.  Fakirin rızası alınıyor. Bayramlar çok önemlidir. İslam'da Ramazan Bayramı 1 gündür. Gezmelere 1 gün yetmediği için resmi tatil ilan edilmiştir. Kurban Bayramı da bir gündür, diğer günler teşrik günleri de dâhil edilmiştir. Allah Resulü Medine'ye geldiği zaman Mecusilerin kültürleri bütün Asya kıtasında Nevruz ve Mehrecan diye iki bayramları vardı. Onlar güneşe taptıkları için, biri baharın gelişi, diğeri kışın gidişinde bayram yapıyorlardı. Kendi ilahlarına karşı şükürlerini böyle ifade ediyorlardı. Allah Resul-u dedi ki; Allah size daha değerli 2 bayram verdi. Nevruz ve Mehrecan İslami değildir. Bizim bayramımız değildir. İslam dininde bu yasaktır. Bayramlar basit bir mesele değildir. Milleti millet yapan bayramdır. Bu bayramlara iştirak etmek haramdır. Bayram günlerinde oruç tutmak haramdır. Ramazan ve Kurban Bayramlarına iştirak etmemek haramdır.

Vefat eden bir kişinin ilk bayramını yas ilan ediyorlar. Bu haramdır. Bayram günü sürur günüdür. Ölünün arkasından matem tutmak da haramdır.

Bütün Alem-i İslamdaki durumun, hacla bağlantısı, onun da Resul-u Ekrem ile olan hacla irtibatı iyi anlaşılmalıdır. İmamımız Resul-u Ekrem'dir. Bu yönden bakılırsa konunun ne kadar büyük olduğu anlaşılır.

 VAKFEYİ PİKNİĞE ÇEVİRDİK

Özellikle Türkiye'den gidenler diğer Âlem-i İslam'da bu yoktur. Bizden başkalarına sıçrayacak diye korkuyorum. Arafat'taki vakfeyi piknik alanına çevirip, ilahiler söylemek, eğlenceye çevirmek yanlıştır. Orada boş durmuyoruz, durmak bir ibadettir. Hacda en önemlisi Arafat'tır. Orası tazarrur ve niyaz yeridir. Ağlamalıdır, ağlamıyorsa ağlamaya zorlamalıdır, onu da yapamıyorsa ağlar gibi yapmalıdır. Diyanet İşlerinin buna önem vermesi gerekiyor. Orada çadırlar kuruluyor, ilahiler çalınıyor, orayı piknik yerine çeviriyorlar. İbadetin mahiyetini bozuyorlar. Kâbe'nin etrafındaki bölgeye harem denir. Haremin haramlığı hürmetli olan bir bölgedir. Kâbe'ye gidiş arşı rahmana gidiştir. Oraya giden arşa çıkmış gibidir. Ama insanlar bu işledikleri günahlarla, içinde bulundukları pisliklerden dolayı manevi huzura ulaşamazlar. Allah-u Teala onları direk huzuruna almıyor. Haremin dışında kapıda duruyor, tazarrur edip almıyor. Affı ilahiyi bekliyor. Ancak Resul-u Ekrem'e o rahmet açılmış. O tazarrur ve niyaz ediyor, biz de ona tazarrur ve niyaz ediyoruz. Yarabbi bizi affeyle diyoruz. Ondan sonra Allah-u Teala affı bize veriyor. O yüzden Arafat'ta büyük bir sıkıntı hissediyorlar. Tazarrurdan sonra Resul-u Ekrem açıldı. Hareme girmemize izin veriliyor. Müzdelife Harem'in ilk yeridir. Orada da kısa bir vakfe yapıp, tövbe istiğfar ediyoruz. Ondan sonra ordan Allah izin verdiği için çıkıyoruz, Mina'ya kurban kesim yerine gidiyoruz. Orada af olduğumuz için önce şeytanı taşlıyoruz. Sonra kurban kesiyoruz, traş oluyoruz, elbiseleri giyiyoruz, Kâbe'ye gidiyoruz, huzuru ilahiyeye çıkmamıza izin veriliyor.

 HACDA KURBANA ULAŞILAMIYOR

 Orası kalabalık olduğu için haccı bizzat yapmak için herkes muktedir olamıyor. Kusurunuzun affını Allah'tan isteyip, tövbe etmemiz lazımdır. Bu işte vekil olanlar işlerinde yanlış yapmadıkları müddetçe sorun olmaz inşallah. Sünnetin terkine fetva olmaz. Ancak kusurumuzu bilip tövbe edersek Allah-u Teâlâ'nın onu ikmal edeceğini ümit ederiz.

 ALLAH'IN İMTİHANI ÜZERİNİZE OLSUN!

Allah-u Teâlâ Hz. İbrahim'i imtihan ediyor. Oğlunu feda etmekle emrediliyor. Allah dağına göre kar veriyor. Bu emir rüyada geliyor. Peygamberlerin rüyası da vahidir. Başkalarının rüyasına benzemez. Vahiy en perdeli olanı hafif olanıdır. Allah-u Teala Hz. İbrahim'in ulvi dostluğunu göstermek için istiyor. Açık bir vahiy ile de değil. Allah-u Teala en ağır bir imtihanı en hafif bir surette bildirdi. Burada sadece İbrahim'in değil, İsmail'in de sadakati var. Annesi Hacer Validemizin de sadakati vardır. Bunların hepsi de imtihandadır. Bu ehl-i beytin imtihanıdır. Hz. İbrahim emri yerine getirdi ama Allah-u Teala O'na dur dedi. Allah-u Teala bir koç fidye olarak gönderdi. Ve kurban kesmek böylece başladı. Biz kurban kestiğimiz zaman kendimizi ve nefsimizi Allah'a feda etmiş oluyoruz. Onun yerine bunu yapmayı emrediyor. Aslında kendimizi Allah yolunda feda etmemiz lazım. Bu aynı zamanda bir şükürdür. Kurban kesilen hayvanlara enam denir. Koyun, keçi, deve ve sığır bu hayvanlar içindedir. Bu hayvanlardan sadece kurban edilebilir. Erkekli dişili olmak üzere 8 çeşit olmuş oluyor. Nimet kelimesinden türetilmiş enam denilmiştir. Bunların her şeyi nimettir. Etinden, derisinden, dışkısından, boynuzundan her şeyi nimettir. Allah-u Teâla bunları bizlere yaşamamız için verdi. Etlerini, sütlerini, güçlerini kullanabiliyoruz. Allah-u Teâlâ'nın en büyük nimetleridir. Kesmeyi Allah'ın adını onların üzerinde söylemekle vasfediyor. Bu onun hikmetine işaret ediyor. Demek ki bunları yaratan Allah'tır. Beni yaratan Allah'tır, bu hayvanları benim için yaratan Allah'tır, ben de Allah için kurban ediyorum denmelidir. Şükür olsun Allah-u Teala bizi en sevdiğimizle imtihan etmemiş. Bize verdiği nimetlerden enamı kesmekle emretmiştir.

 KELLE VEYA DERİ KESİM FİYATINDAN DÜŞER Mİ?

Bu caiz değildir. Kurban Allah-u Teâla için kesildiğinden bundan hiçbir şeyin insana geri dönmemesi lazım. Geri dönerse bir anlamı yoktur. Kurbanda asıl önemli olan yemek değil, eski ümmetlerde kurban etlerini yemek yasaktı. Bu ümmete ise Allah-u Teala dedi ki; Bundan sizde yiyin, yedirin. Bazı insanlar bize tekrar yemenin helal kılınmasını karıştırıyorlar.

 FAKİRE TASADDUK EDEBİLİR

Kurban etinden yememiz bize mübah kılınmıştır. Kuluna yemesi için Allah'ın ikramı için yiyebilir, ama satamaz. Parasıyla bir bedel alamaz. Ancak fakire tasadduk edilebilir. Allah fakire verin diyor. Bana vermiş gibi olursunuz diyor. Fakir derisini ve etini ise istediği gibi kullanabilir, isterse de satabilir. Fakire temlik ediliyor. Bize kalan, yediğimiz, komşumuza verdiğimiz ibahadır. İbaha ayrı temlik ayrıdır. Mesela bir adamın evine misafir gittin. Adam sana yemek sundu. Bu ibahadır. Madem bunu bana verdin ben bunu alayım poşete koyayım evime götüreyim diyemezsin. Alıp da dışardaki adama ikram edemezsin. İbaha ayrı, temlik ayrıdır. Bu iki noktanın birbirine karışmaması lazım. Onun için kurbanın etini, derisini fakire verdiğinizde o fakir satabilir. Bundan başka kimse satamaz, temellük edemez. İbaha hakki bir temlik değildir.