Onar’daki 800 Yıllık İnanç Mirası Zamana Direniyor

Malatya’nın Arapgir İlçesi Onar Mahallesi’nde bulunan ve Şeyh Hasan Onar tarafından 1224 yılında inşa ettirilen Büyükocak Cemevi, 800 yılı aşkın süredir ayakta kalmayı başararak Anadolu’nun en eski cemevlerinden biri olma özelliğini koruyor.

DÖRT KAPI KIRK MAKAM FELSEFESİ MİMARİYE YANSIDI

Dört ayrı kapıdan geçilerek ulaşılan yapı, Alevi inanç sisteminde yer alan Şeriat, Tarikat, Marifet ve Hakikat kapılarını simgeliyor. Bu mimari yapı, Alevilik öğretisinin temelini oluşturan “Dört Kapı Kırk Makam” anlayışını taşlara ve ahşaba kazıyarak gelecek kuşaklara aktarıyor.

YEDİ KATLI KUBBE VE KİRAZ AĞACI EFSANESİ

Yaklaşık 100-120 metrekare genişliğindeki cemevi, “yedi kat göğü” temsil eden ve “mingi sistemi” olarak bilinen özel bir teknikle inşa edildi. Yapının dikkat çekici detaylarından biri de, rivayete göre tamamının tek bir kiraz ağacından yapılmış olması. Şeyh Hasan’ın rüyasında kendisine konuşarak “Senin işine ben yararım” diyen kiraz ağacından alınan odunlar, cemevinin temel yapı malzemesini oluşturuyor.

DOĞAL KORUMA YÖNTEMİYLE YÜZYILLARA DAYANDI

Cemevi dedesi Hümmet Kaygusuz, yapının korunma sürecine ilişkin şu bilgileri verdi: “Cemler yapılmadan önce yapı ısıtılır, içeri ateş yakılırmış. Bu ateşten çıkan is, ahşap yapıyı kaplar ve onu böceklerden korurmuş. Böylece yapı kendiliğinden korunmuş. Biz de bu geleneği sürdürerek kükürt yakmaya devam ediyoruz.”

KÜLTÜREL VE MANEVİ HAZİNE GELECEĞE TAŞINIYOR

Kültürel mirasın korunması adına çalışmalar yürüttüklerini belirten Evren Çöp ise, “Burası yalnızca bir ibadethane değil, aynı zamanda 800 yıllık bir kültür hazinesi. Onar Dede’nin kurduğu bu ocak, sadece köyümüzün değil, tüm Anadolu’nun manevi hafızasında önemli bir yere sahiptir” ifadelerini kullandı.

ZİYARETÇİLERİN İLGİ ODAĞI HALİNE GELDİ

Selçuklu mimarisinden izler taşıyan, “kırlangıç yapı” tipi yedi katlı kubbesi ve derin felsefi anlamlarıyla Büyükocak Cemevi, her yıl yurt içi ve yurt dışından binlerce ziyaretçiyi ağırlayarak, Anadolu’nun kadim inanç kültürünü yaşatmaya devam ediyor.

KAYNAK: MHA