Sokağa çıkma yasağı penceresinden bakış!

Adam gidiyor kafayı çekiyor, kumar oynuyor, her türlü günahı rahatlıkla işliyor. Sonra oruç tutuyor, kurban kesiyor. Dini değerlere saygı gösteriyor. Ağlıyor ve çevresindekilere “Dua edin. Allah beni bu bataklıktan kurtarsın” diye yalvarıyor.

İnsan bu durumu görünce ister istemez “Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu” demekten kendini alamıyor. Öyle ya, îmân varsa neden bu zinâ ve içki gibi büyük günahlar rahatlıkla işleniyor? Îmân yoksa nedir bu pişmanlık ve gözyaşı içinde "Dua edin. Allah beni bu bataklıktan kurtarsın” demek?.

Bu husùs tarih boyunca insanların üzerinde kafa yorduğu, i'tikad imamlarının kıran kırana tartıştığı konular zümresindendir.

Ufak tefek ihlâller olsa da 31 büyük şehrimizde devlet tarafından 4 gün müddetle konan sokağa çıkma yasağına hepimiz uyduk. Bülûğ çağına gelmemiş mümeyyiz çocuklar bile “dışarı çıkarsam polis beni yakalar” diye yasağı ihlâle yanaşmıyor.

Peki, “yasak” diye dışarı adımını atmayan nice insan vardır ki, Allah'ın emirlerine riayet etmeyip yasaklarını rahatlıkla ihlâl ederken. Sorulduğunda da “elhamdü lillah Müslümanım” diyor. Oruç tutuyor, Cuma, teravih ve hiç olmazsa bayram namazı kılıyor. Vefât ettiğinde de camide cenaze namazı kılınıyor. İslâmî usullere göre de Müslüman mezarlığına defnediliyor.

Benzer durumlar mazide de yaşandığı için itikad imamlarına konu olmuşlar. Mu'tezile imâmları peşin lezzetlere mübtelâ ve hâzır sıkıntılardan fellik fellik kaçan nefisle bir adım ileriyi görmeyen kör hissiyâtın akıl ve kalbin rağmına mü'min bir kişiye günâh işletmesindeki sırrı anlayamamışlar.

Mu'tezile imâmlarının “Bir günâh-ı kebîreyi işleyen bir mü'minin îmânı gider.[1] Çünkü Cenâb-ı Hakka i'tikad ve Cehennem'i tasdìk etmek, öyle günâhı işlemekle kàbil-i tevfîk olamaz. Çünkü dünyâda [meselâ sokağa çıkma yasağını delmesine mebnî] gàyet cüz'î bir hapis korkusuyla kendini hilâf-ı kànûn herşeyden muhâfaza eden [sokağa çıkmayan] adam, ebedî bir azâb-ı Cehennem'i ve Hàlık'ın gazâbını [öfkesini] nazar-ı ehemmiyete almayacak derecede büyük günâhları işlerse, elbette imansızlığa delâlet eder" diye suâllerine cevâb ise:

“… nefs-i insâniye, muaccel [peşin, hemen verilen] ve hâzır bir dirhem lezzeti, müeccel [daha sonra verilecek], g,aip bir batman lezzete tercîh ettiği gibi, hâzır bir tokat korkusundan, ileride bir sene azâbtan daha ziyâde çekinir.

“Hem insânda hissiyât gàlip olsa, aklın muhâkemesini dinlemez. Heves ve vehmi hükmedip, en az ve ehemmiyetsiz bir lezzet-i hâzırayı ileride gàyet büyük bir mükâfâta tercîh eder. Ve az bir hâzır sıkıntıdan, ileride büyük bir azâb-ı müeccelden ziyâde çekinir. Çünkü tevehhüm ve heves ve his, ileriyi görmüyor, belki inkâr ediyorlar. Nefis dahî yardım etse, mahall-i îmân olan kalb ve akıl susarlar, mağlûb oluyorlar. Şu hâlde, kebâiri işlemek îmânsızlıktan gelmiyor, belki his ve hevesin ve vehmin galebesiyle akıl ve kalbin mağlûbiyetinden ileri gelir.

“Hem sâbık işâretlerde anlaşıldığı gibi, fenâlık ve hevesât yolu, tahrîbât olduğu için, gàyet kolaydır. Şeytân-ı ins ve cinnî, çabuk insânları o yola sevk ediyor. Gàyet câ-yı hayret bir hâldir ki, âlem-i bekànın—nass-ı hadisle—sinek kanadı kadar.[2] bir nûru, ebedî olduğu için, bir insânın müddet-i ömründe dünyâdan aldığı lezzet ve ni'mete mukàbil geldiği halde ba'zı bîçâre insânlar, bir sinek kanadı kadar bu fâni dünyânın lezzetini, o bâkì àlemin bu fâni dünyâsına değer lezzetlerine tercîh edip şeytânın arkasında gider.
“İşte bu sırlar içindir ki, Kur'ân-ı Hakîm, mü'minleri pek çok tekrâr ve ısrâr ile, tehdîd ve teşvìk ile, günâhtan zecir ve hayra sevk ediyor.[3][4]

Bu böyle olmakla birlikte Hadîs-i şerîfin nassıyla sürekli işlenen günah kalbe işleyip, siyahlandıra siyahlandıra, tâ nur-i imanı çıkarıncaya kadar katılaştırabiliyor.[5] Herbir günah içinde küfre gidecek bir yol olduğunu, eğer o günah, istiğfarla çabuk imha edilmezse günün birinde kalbdeki zayıf îmân nûrunu bütün bütün söndürebileceğini de unutmamak lazım.                                                                                        

---------------------------------
[1] "Dünyanın Allah katında sinek kanadı kadar bir değeri olsaydı, kâfirler ondan bir yudum su bile içemezlerdi." Tirmizî, Zühd: 13; İbni Mâce, Zühd: 3; Müsned, 5:154, 177.
[2] bk. el-Kurtubî, el-Câmi'il Ahkâmi'l-Kur'ân: 13:7.
[3] bk. Nahl Sûresi, 16:90.
[4] Bedìüzzamâman Saìd Nursî, Lem'alar, Onüçüncü Lem'a, Yedinci İşâret, s. 141.
[5] bk. Tirmizî, Tefsîru Sûre: 83:1; İbni Mâce, Züht: 29; Muvattâ, Kelâm: 18; Müsned, 2:297.                                

Bünyamin Ateş