Vaaz mı, Ders mi? İlim ve Hakikat Arayışında Derin Bir Sorgulama

İLİM VE HAKİKATIN AYIRT EDİCİ İZLERİ

“İlim nedir, vaaz nedir? Nasıl ayrılır birbirinden?” Sorular başlar böyle. Bir matematikçi arkadaşım, hakikatin izinde yürürken karşıma çıktı ve sordu: “Murat Bey, sizce vaaz ile ders arasındaki fark nedir?” Eser, fiil, isim, sıfat, zat… İşte, Risale-i Nur’daki bu kavramlar, bizlere her bir dersin sadece bir bilgi aktarımı olmadığını, aynı zamanda bir idrak ve anlayış meselesi olduğunu öğretiyor. Peki, bu kavramları derslerimize nasıl entegre edebiliriz? Dersi veren bizler, bu ilahi kudretin tezahürlerini ders arkadaşlarımıza nasıl aktarabiliriz?

TAHTADA BİR ‘O’ HARFİ VE İLİMİN ACISI

Malatya’da geçen çocukluğumda, ‘O’ harfini ‘U’ olarak telaffuz ettiğim bir anı hatırlıyorum. Öğretmenim beni tahtaya kaldırdı, büyük bir ‘O’ harfi çizdi ve bana ne olduğunu sordu. İçimdeki korku, sesimdeki titreklik ve sonrasında aldığım o tokat… O an, ilmin sadece ezberden ibaret olmadığını, acı veren bir tecrübeyle öğrendim. Bu yüzden soruyorum: İlim ve hakikat arayışında, acıya rağmen ilerlemeye hazır mıyız?

HASAN BASRİ VE İMAM ALİ’NİN İLİM MACERASI

Bir dostum, İzmir’den bir not gönderdi bir gün. Hz. Ali ve Hasan Basri’nin hikayesini anlattı. Hz. Ali, Hasan Basri’ye sormuş: “Ey Hasan, sen vaaz veren bir vaiz misin yoksa hakikat ilmini öğrenmek isteyen bir kişi misin?” Hasan Basri’nin cevabı ise bizlere ışık tutuyor: “Peygamber Efendimiz’den (asm) bize ne ilim geldiyse onu yaymaya çalışıyoruz.” Bu cevap, ilim ve hakikat arayışındaki samimiyetimizi sorgulamamız gerektiğini gösteriyor. Peki ya siz? İlmi derinliklere dalma ve hakikatı hayatınıza taşıma konusunda ne kadar isteklisiniz?

İLİM VE HAKİKATİN TETKİKİ

İlmi hakikat, tetkik ister, tahlil ister, analiz ister, emek ister. Vaaz ve ders arasındaki farkı anlamak için de aynı derin sorgulamaya ihtiyacımız var. Dersimiz sadece bilgi değil, hakikat arayışıdır. Eser, fiil, isim, sıfat ve zatın derinliğinde, ilmi hakikatın bize açtığı ufuklarda yürümeye hazır mıyız? Yoksa sadece yüzeyde kalan, geçici bilgilerle mi yetineceğiz?

Bu kavramlarla yürüdüğümüz bu yolculukta, ilim ve hakikat arayışıyla dolu bir hayatın kapılarını aralayalım. Bizim yolumuz, sadece vaaz vermek değil, hakikatleri yaşamak ve yaşatmak olmalı. İşte o zaman, gerçek ilmi ve hakikati bulmuş olacağız. Şimdi, tüm bu soruların cevabını kalbinizin derinliklerinde arayın. Ve unutmayın, hakikat sadece bilinen bir şey değil, yaşanması gereken bir süreçtir.

HAKİKATİN SONSUZ YOLCULUĞU

Böylece, öğretmenimin tahtada çizdiği o ‘O’ harfinden, dostumun İzmir’den yolladığı ilham verici notlara kadar her bir anımız, hakikat arayışımızın bir parçası oluyor. Peki, ilmi hakikatin peşinde koşarken kendimize sormamız gereken sorular ne olmalı? Gerçek bilgiyi nasıl tanırız ve onu nasıl hayatımıza uygularız? İlim, sadece teorik bilgilerden mi ibarettir, yoksa onun pratiğe dökülen yönü müdür hakikat?

HAKİKATİN PEŞİNDE BİR VAİZ Mİ, YOKSA BİR ALİM Mİ?

Eser, fiil, isim, sıfat ve zat… İslam düşüncesindeki bu beş temel kategori, ilmi hakikatin anlaşılmasında ne kadar rehber oluyor bize? Hasan Basri gibi, aldığımız ilmi yayma konusunda ne kadar cesuruz? Ve İmam Ali gibi, hakikat arayışındaki bireylere ne kadar teşvik vericiyiz?

İLİM, VAZİFE VE VAZİYET

İşte bu noktada, ilmi hakikatin vaaz olmadığını, bir vazife olduğunu anlıyoruz. Hakikat arayışımızın bizi nereye götürdüğünü sorgularken, aynı zamanda bu vaziyette nasıl bir pozisyon alacağımızı da düşünmeliyiz. İlim ve hakikat yolu, her birimizin kendi iç yolculuğunda geçtiği, kendi bireysel tecrübeleriyle şekillenen bir yol. Ve bu yolculukta her birimiz, birer hakikat neferi olabilir miyiz?

Bu yazı, sadece bir köşe yazısı değil, aynı zamanda bir davet. İlmi hakikatın derinliklerine dalıp, orada bulduğumuz hazineleri yaşamımıza entegre etme daveti. Gerçek ilim, yaşanılan ve hayatla bütünleşen bilgidir. O halde gelin, birlikte bu yolculuğa çıkalım ve ilmi hakikatin açtığı kapılardan geçerek, yaşamımızı hakikat ışığıyla aydınlatmaya çalışalım.

Murat Çetin