Akran Zorbalığı Alarm Veriyor! Uzmanlardan Velilere Kritik Uyarılar

Yeni eğitim-öğretim yılına sayılı günler kala, öğrencileri bekleyen akademik zorlukların yanı sıra görünmeyen ama derin izler bırakan bir tehdit yeniden gündemde: akran zorbalığı.

HER ÜÇ ÇOCUKTAN BİRİ ZORBALIĞA UĞRUYOR

İstinye Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ebru Şalcıoğlu, zorbalığın yalnızca fiziksel şiddetten ibaret olmadığını, alay edilme, dışlanma, küçük düşürülme gibi dolaylı yollarla da çocukların ruhsal bütünlüğünü tehdit ettiğini söyledi.
Dünya genelinde 83 ülkeyi kapsayan araştırmalar, 12-17 yaş grubundaki çocukların ortalama %30’unun zorbalığa maruz kaldığını gösteriyor. Bu oran, Türkiye’de de benzer düzeyde: Her üç çocuktan biri geleneksel zorbalığa, beşte biri ise siber zorbalığa uğruyor.

KIZLAR SİBER ZORBALIĞIN, ERKEKLER FİZİKSEL ZORBALIĞIN HEDEFİNDE

Türkiye’de yürütülen çalışmalara göre, erkek öğrenciler daha çok zorba rolünde, kız öğrenciler ise sıklıkla siber zorbalığın kurbanı. Bu tablo, zorbalığın yalnızca bireysel değil, toplumsal ve cinsiyete duyarlı bir halk sağlığı sorunu olduğunu ortaya koyuyor.

ZORBALIĞIN ETKİSİ YILLARCA SÜREBİLİR

Prof. Dr. Şalcıoğlu, zorbalığın yalnızca okul sıralarında kalan bir olay olmadığını, çocukların psikolojisini uzun vadeli ve kalıcı şekilde etkileyebileceğini belirtti.
“Utanç, öfke, kaygı ve içe kapanma gibi duygular, zamanla depresyon, yeme bozuklukları, travma sonrası stres ve hatta intihar riski gibi ciddi sonuçlara yol açabilir,” dedi.

SOSYAL MEDYA, ZORBALIĞI KÖRÜKLÜYOR

Zorbalığın bir başka boyutu da dijital dünyada yaşanıyor. Sosyal medya, çocukların sosyal onay arayışını tetikleyerek siber zorbalığı artırıyor.
Şalcıoğlu: “Beğeni ve takipçi gibi görünür ödüller, empati eksikliği yaşayan çocuklarda zorbalığı pekiştiriyor. Zorba, bu davranışı güç kazanmak ve dikkat çekmek için sürdürüyor.”

ÇÖZÜMÜN ANAHTARI AİLELERİN ELİNDE

Uzmanlara göre, zorbalıkla mücadelede ailelerin rolü hayati.
Şalcıoğlu, ebeveynlere şu uyarılarda bulundu:

Çocuklarını zorbalık hakkında bilgilendirin.

Ne yaşadığını açıkça anlatabileceği güvenli bir iletişim ortamı kurun.

Değişen davranışları fark etmeye çalışın.

Okulla iletişimde olun ve süreci takip edin.

Çocuğa sessiz kalmamanın önemini öğretin.

Zorbalık yapan çocukların ailelerinin de sorumluluk alması gerektiğini belirten Şalcıoğlu, empati geliştirmeyi sağlayan açık uçlu soruların önemini vurguladı:
“‘Sen böyle bir şey yaşasaydın ne hissederdin?’ gibi sorular, çocukların başka birinin yerine kendini koymasını sağlar.”