Bir Gece Dondu, Bir Şehir Çöktü!

ZİRAÎ FELAKET DOSYASI – 1. BÖLÜM

Bu bir yazı dizisidir. Her iki günde bir yeni bölümü yayımlanacaktır.

12 Nisan gecesi Malatya’nın bağrına kara bir kış indi. Saat 21.00 sularında başlayan soğuk hava, sabah 09.00’a kadar kesintisiz devam etti. Balaban bölgesinde sıcaklık eksi 13.4 dereceye kadar düştü. Bu sadece bir geceydi ama etkisi bir mevsimi değil, bir yılı hatta belki birkaç yılı aldı götürdü.

Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, yaşanan faciayı şu sözlerle özetliyor:

“Mahsulün yüzde yüzünü kaybettik. Ama mesele sadece meyve değil. Ağaçlar da zarar gördü. Sürgünler gitti. Bu, Malatya kayısı tarihinde görülmemiş bir felaket.”

Bu sözler, sadece bir üretim kaybını değil; Malatya’nın ekonomik belleğinin soğukla sınandığını gösteriyor.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KAPIYI KIRDI

Fırat Kalkınma Ajansı’yla birlikte yürütülen “Kayısıda İklim Değişikliği” projesi kapsamında yerleştirilen sıcaklık ölçerler, felaketin belgeli tanıkları. Balaban, Yazıhan, Doğanşehir gibi farklı bölgelerde alınan verilere göre; bu soğuk dalgası, 2014’teki donla kıyaslandığında çok daha derin ve “iklim kırbacı” etkisi yaratmış durumda.

AĞAÇLARIN GÖZLERİ SUSTU

Hasarın sadece bu yıla değil, gelecek yıllara da uzanabileceğini söyleyen Özcan, şunları kaydediyor:

“Kayısı ağacı güçlüdür ama bu kadar nazik bir dönemde yakalandı. Şu an sürgün var ama meyve gözü olup olmadığını henüz bilmiyoruz. Bu da demek oluyor ki, 2026 mahsulü bile riske girmiş durumda.”

Bu cümle, bir tarım ürününden değil, şehrin kaderinden söz edildiğini hatırlatıyor.

TARİHİ FELAKETİN İSMİ: 12 NİSAN

Ramazan Özcan’ın ifadesiyle bu soğuk, son 150 yılda kaydedilmiş en büyük zarar. Ne Osmanlı arşivlerinde ne Cumhuriyet kayıtlarında bu çapta bir meyve ve ağaç yıkımı görülmemiş.

“Geçmişte meyveler zarar görürdü. Ama bu yıl ağaç gitti. Topraktan umudu olan kök gitti. 2026’yı konuşmak bile temenni düzeyinde.”

2 GÜNDE 1 BÖLÜM: DOSYA SÜRÜYOR

Bu röportaj dizisi, Malatya’nın geçirdiği en büyük tarımsal felaketin izini sürüyor.
İkinci bölümde:

Zararın tam boyutu, 1 milyar dolarlık ekonomik çöküş ve şehrin görünmeyen kayıpları…

Röportaj: Murat Çetin