Murat ÇETİN / Sezai Hoca ve ekibine, ciğerden bir teşekkür daha!..

Kahramanmaraş merkezli depremlerle büyük bir afet yaşayan Malatya’da, onlarca olumsuzluklara rağmen, güzel haberler alıyor olmak, yüreğimize bir nebze olsun “su serpiyor”. Malum olduğu üzere, İnönü Üniversitemize bağlı Turgut Özal Tıp Merkezi’nin karaciğer nakliyle ilgili haberlerini okuyoruz yıllardır. Profesör Doktor Sezai Yılmaz hocamızın öncülüğündeki ekibin, başarıları göğsümüzü her daim kabartıyor. Merkezin, karaciğer nakli konusunda Avrupa’da birinci, dünyada ise ikinci merkez olma özelliğini büyük bir gurur ve heyecanla hemen her yerde “haykırasım” geliyor. 

Önceki gün karaciğer nakliyle ilgili bir haber düştü ajanslara. Malatyamızın gururu merkezimizde 5’li çapraz karaciğer nakli gerçekleştirilmiş. Haberini hazırlayıp servis ettiğimizde bir de baktım ki, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da bu başarıyı takdir ve tebrik eden bir sosyal medya paylamışında bulunmuş. Bakan Koca, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Malatya İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Karaciğer Nakil Enstitüsü, dünyada bir ilke imza atarak 5’li çapraz karaciğer naklini gerçekleştirdi. Enstitü, bu başarısı ve uyguladığı yöntem sayesinde tıp literatürüne girdi. Hocalarımızı ve tüm ekibi tebrik ediyoruz. Bilindiği gibi, Türkiye karaciğer naklinde Avrupa'da birinci, dünyada ise ikinci sırada yer alıyor” ifadesini kullanmış.  

Şahsen tanıdığım ve takdir ettiğim Prof. Dr. Sezai Yılmaz ve ekibiyle ilgili “Ciğerden teşekkür” ettiğim yazılarım vardır. Önceki gün yaşanan bu gelişmeyle ilgili Sezai hocayı arayıp tebrik ettim. Kendisiyle konuşurken, karaciğer ve nakliyle ilgili gelişmeleri de aktardı. Ben de kendisinden izin isteyerek verdiği bilgileri not ettim. Aldığım notları buradan aktarmamın toplum yararına bir iş olacağını düşünerek, notlarımı sizlerle paylaşma ihtiyacı hissettim. İşte aldığım notlar: 

- Günümüzdeki gerek karaciğer ve gerekse böbrek hastalıklarının bir çok sebebi olabilir. Karaciğer için; Karaciğer kanseri, hepatite bağlı siroz, doğuştan gelen bazı hastalıklar veya yağlanmaya bağlı karaciğer hastalıkları olabilir. Bunlarda gelinen son noktada ki biz buna son dönem karaciğer hastalığı diyoruz. Tek tedavi yöntemi, karaciğer naklidir.

- Fakat karaciğer nakli için organ gerekir. Bu organ ölülerden alınabilir.  Kültür, gelenek veya dini sebeplerle organ bağışında çok çok düşük bir orandayız. Avrupa’daki organ bağışıyla ülkemizdeki arasında 10 da 1 gibi büyük bir ara vardır. 

- Hastalara bu organı sunamadığımız için başka yolları araştırıyoruz. Bu işi çözmek için, canlıdan canlıya karaciğer nakli yöntemini uyguluyoruz. Doğu ülkelerinde Japonya, Kore, Hindistan ve Çin’de bu yöntem oldukça fazla kullanılıyor. Bir insan hasta olduğu zaman, yakınlarından alınan bir parçayla sağlıklarına kavuşturuluyor.

- Hasta, yakını verici olarak geldiği zaman, vericinin uygun olup olmadığı yüzde 30 veya 70 oranında söz konusu değil. Bu uyum söz konusu olmadığı zaman, kişi yine organa ulaşamıyor. Hastalığıyla devam ediyor ve ölüme mahkûm oluyor.

- Ya da uyumsuz bir vericin var. Ama buna rağmen “Uyumsuz da olsa karaciğer nakli yapayım” denilirse, buna da kan grubu uyumsuz karaciğer nakli deniliyor. Bu nakil de Japonya veya Kore’de zaman zaman yapılmış. Amerika veya Avrupa son derece isteksiz ve sonuçlarda çok iyi değil. Çünkü, bu nakille birlikte bir sürü komplikasyon da beraberinde geliyor.

- Çözümün ne olduğunu sorguladığımızda, “çapraz nakil”ler devreye giriyor.

- Bir hastanın vericisi kendisine uygun olmayabilir. Ama başka bir hastaya uygun olabilir. Bir de öteki hastanın vericisi de, bu hastaya uygun olmayıp başka bir hastaya uygun olabiliyor. Bu basitçe ikili çapraz nakil anlamına gelir.

- Dünyada ikili çapraz nakiller yapılmış. Sonuç olarak görülmüş ki; en fazla yapılan transplantlar yüzde bir buçuk artırılabiliyor. O zaman çoklu çapraz karaciğer nakilleri devreye giriyor.

- Çoklu çapraz karaciğer nakilleri kolay bir iş değil. Yani hastayla vericisinin arasında uyumsuzluk sadece kan değil. Örneğin kişide kalan karaciğerin yetersiz olması. Örneğin anatomik yapıların uyumsuzluğu. Bir sürü uyumsuzluk sebebi var. 

...

YAZININ DEVAMINI OKUMAK ve KARİKATÜRLERİ İNCELEMEK İÇİN LÜTFEN BURAYA > TIKLAYINIZ.