Prof.Dr. Fikret BİRDİŞLİ / Cumhuriyetin 100'üncü yılında Türkiye

Yaşam içinde her şeyin kendine uygun bir bağlamı vardır. Yani kendimizi bile içinde yer aldığımız sosyal çevrede ekonomik gücümüze, sosyal itibarımıza göre tanımlarız. Devletler de insanlar gibi kendilerine has bir niteliğe ve özgüvene sahip olmakla birlikte asıl itibarlarını uluslararası toplum içindeki konumlarına göre alırlar. 

Bugünlerde çok dile getirilen Türkiye yüzyılı 1923 yılında kurulan Cumhuriyetin 100’cü yılına atıf yapmakta. Tarihsel olarak uzun bir geçmişe sahip olmakla birlikte son yüzyıl içindeki performansımızı görmek için önce eski akranlarımızın aynı zaman dilimi içindeki neler yaptığına bir göz atmamız lazım. Akranlarımız dediğim ülkeler geçmişte aynı lig içinde yer alarak yüzyılın başına benzer koşullarda girdiğimiz Almanya, Japonya, Rusya, İtalya, Fransa ve İngiltere gibi ülkeler. 

Almanya bizden beş yıl önce Cumhuriyet olarak kuruldu, bizden sonra bir diktatörlük, bir büyük dünya savaşı yaşayıp işgal edildi önce dörde bölündü, ordusu ortadan kaldırıldı, sonra Federal ve Demokratik cumhuriyetler olarak ikiye bölündü, 1990 yılında ancak yeniden birleşerek tek bir Almanya haline gelebildi. Fakat bu arada NATO ülkesi ve Avrupa Ekonomik Topluluğunun kurucu üyesi, Avrupa Birliğinin motor gücü oldu.

Tüm bunlara karşın Almanya günümüzde dünyanın dördüncü büyük ekonomik gücü olmayı başardı.  Rusya ise son yüz yıl içinde üç kez yıkılmış ve yeniden kurulmuş bir ülke. Türkiye’den altı sene önce Cumhuriyet ilan ettiler. Bu tarihten sonra bir iç savaş, yaşayıp 1922’de yeniden bir devlet (Sovyetler Birliği) kurdular, Stalin gibi bir felaket, İkinci Dünya Savaşı gibi daha büyük bir felaket yaşadıktan sonra –ki bu savaşta dünyanın toplam kayıpların üçte biri Rus’tu- 1950’lerde dünyanın ikinci süper gücü haline geldiler. Dünyada nükleer güce sahip ikinci ülke, Uzay çağını başlatan ilk ülke oldular. 1990’da Sovyetler olarak tekrar yıkılıp, Rusya Federasyonu olarak yeniden kuruldular. 1990-95 arası ekonomik varlıklarının %50 sini kaybeden Ruslar İstanbul’da bavul ticaretine düşecek kadar gerilediler. 2000’li yıllara gelirken yeniden toparlanıp günümüzde ekonomik açıdan dünyanın 11’nci sırasına oturdular.

...

YAZININ DEVAMINI OKUMAK İÇİN LÜTFEN BURAYA > TIKLAYINIZ.