Prof.Dr. Fikret BİRDİŞLİ / İsrail-Hamas

Son çatışmalar nedeniyle kamuoyunda HAMAS konusu oldukça sık konuşulmaya başlanmıştır. Hamas’ın nasıl bir yapı olduğunu açıklamak oldukça zordur. Zira Hamas, kuruluşundan itibaren oldukça farklı yollardan geçmiş, birçok kez değişerek günümüze gelmiştir. İlk başlarda dini, sosyal bir yardımlaşma örgütü olarak ortaya çıkan Hamas, Milliyetçi ve (o zaman) direnişçi olan FKÖ’yü dengelemek amacıyla İsrail tarafından kollanmış ve sıklıkla örtülü ödenekten finanse edilmiştir. Zaman içinde güçlenen ve taban bulmaya başlayan Hamas bu kez Filistinli gençlerin baskısı altında FKÖ’ye karşı güç kaybetmemek için eylemci bir yapıya bürünmüştür. Bu süreçte Hasan El Benna, Said Havva, Muhammed Kutup gibi Mısır Müslüman Kardeşler örgütünün eylemci teologlarının etkisi altında direniş örgütü olarak yeniden yapılanmıştır. 2006 seçimlerinde Filistin Otoritesinin yolsuzluklarından bıkan halkın desteğini alarak önemli bir başarı elde eden Hamas, kendisini uluslararası topluma kabul ettirebilmek için çaba harcamıştır. Bu süreçte Hamas’ın dış ilişkilerinden sorumlu iki numaralı isim olan Ahmet Yusuf El-Kaide, Erdoğan karşılaştırması yaparak esnek oldukları için kendilerinin Erdoğan’a yakın olduklarını ifade etmiş ve ayrıca bu süreçte Hamas Batıya daha yumuşak bir profil çizmek için Türkiye ile ilişkisini artırmıştır.

  Aslında bilinenin aksine Türkiye’nin etkisi Filistin’den daha fazla İsrail üzerindeydi. Filistinliler Arap ülkeleriyle özellikle Körfez ülkeleri ile daha yakın ilişki halindedirler. Elbette Türkiye’nin kendilerine verdikleri destekten memnunlar, Cumhurbaşkanı Erdoğan için de övgüler düzüyorlar fakat uygulamada Türkiye’nin etkisi oldukça geride kalıyor. Çünkü Erdoğan Türkiye’sinin Neo-Osmanlı söylemi ve tutumu diğer Arap ülkelerinde olduğu gibi Filistin’de de çok hoş karşılanan bir proje değil. Ortadoğu’daki Arap ülkelerinde Osmanlı imajı bizim beklentilerimizin oldukça uzağında. Türkiye’nin Filistin desteği ve Türk halkının Filistin’e olan sempatisi memnuniyetle karşılanmakla birlikte bu konunun Türk iç politikasında daha etkili sonuçlar veren bir retorik olduğu aşikar.  Ayrıca Türkiye’nin bu konuya olan güçlü ilgisine karşın Filistin ve Hamas konusundaki akademik birikimlerimiz oldukça sınırlı. Hamas konusunda üniversitelerimizde yapılan tez çalışmalarının sayısı 115, bir bütün olarak Filistin hakkında yazılan tezlerin sayısı ise herşey dahil 1063. Bu rakama siyaset bilimi alanı dışındaki tezler de dahil. Buna karşın Filistin konusunda çalışma yapan Batı ve İngiltere’de bulunan araştırma merkezlerinin sayısı ise oldukça fazla. Bizim beklentilerimizin ötesinde Filistinlilerin (özellikle akademik ve politik camianın) en çok ilgi gösterdikleri ülke ise İngiltere. 

...

YAZININ DEVAMINI OKUMAK İÇİN LÜTFEN BURAYA > TIKLAYINIZ.