Kişinin hatırasına hakaret

Bir kimseye hakaret Türk Ceza Kanunu’nda suç olarak düzenlendiği gibi bir kimsenin hatırasına hakaret etmek de kanunda suç olarak yaptırım altına alınmıştır. Ölen kişinin ceset veya kemiklerinin alınması şeklinde gerçekleştirilen eylem de kişinin hatırasına hakaret suçu olarak değerlendirilir.

Türk Ceza Kanunu’nun 130. maddesinde şerefe karşı suçlar başlığı altında düzenlenen kişinin hatırasına hakaret suçu; “Bir kimsenin öldükten sonra hatırasına en az üç kişiyle ihtilat ederek hakaret eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Ceza, hakaretin alenen işlenmesi halinde, altıda biri oranında artırılır. Bir ölünün kısmen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkında tahkir edici fiillerde bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” Şeklinde düzenlenmiştir. Kişinin hatırasına hakaret suçu şu şekillerde işlenebilir;

1-) Ölenin hatırasına herhangi bir suretle hakaret etme

2-) Ölenin hatırasına sövme suretiyle hakaret etme

3-) Ölenin şeref ve saygınlığını zedeleyecek şekilde somut bir olgu isnat ederek hakaret etme

Kişinin hatırasına hakaret suçunun ölen kişinin hatırasına hakaret şeklinde işlenmesini kanun cezalandırdığı gibi ölen kimsenin hatırasını tahkir edici bir fiille işlenebileceği gibi sövmek şeklinde de gerçekleştirilebilir. Bu suçun işlenmesi için ölen kimsenin hatırasına hakaret eyleminin en az üç kişiyle ihtilat ederek gerçekleşmesi gerekir. Kişinin kendisine isnat edilen eylemin rencide ettiğini algılayabilmesi de suçun oluşması bakımından gereklidir.

Ölünün ceset veya kemiklerinin alınması şeklinde de işlenebilen kişinin hatırasına hakaret suçu herhangi bir hukuka uygunluk hali bulunmamasına rağmen bir kimsenin cesedinin veya ölen kişinin kemiklerinin hâkimiyetine geçirilmesi şeklinde oluşur. Bir kimsenin cesedi veya kemikleri üzerinde hâkimiyet kurulması ile suç tamamlanmış olur ve faile bu suçtan dolayı ceza verilir.

Failin bu suçtan cezalandırılabilmesi için ceset veya kemiklerin bir kısmının alınması da yeterli olup, ceset veya kemiklerin tamamının alınması gerekmez. Ceset veya kemiklerin bir parçasının alınması dahi bu suçu oluşturur. Ayrıca bir kimsenin cesedi ya da kemikleri hangi amaçla alınırsa alınsın bu suç oluşur.

Kişinin hatırasına hakaret suçu, ölenin ceset veya kemiklerini, bulunduğu yerden almak suretiyle hakaret etmek şeklinde işlenebilir. Örneğin ölenin cesedini mezardan çıkarmak şeklinde işlenebilir. Kişinin hatırasına hakaret suçu, ceset veya kemikler hakkında aşağılayıcı eylemlerde bulunmak suretiyle hakaret etmek şeklinde de işlenebilir. Bu duruma, ölen kişinin cesedine tükürmek, cesede zarar vermek, cesetle cinsel ilişkide bulunmak fiilleri bu suçun oluşması bakımından örnek olarak verilebilir.