Herkesin Helvası Yenmez

Her ilin delileri vardır ama Malatya’nınkiler ise farklıdır. Malatya'da deliler sosyal hayattan dışlanmaz. Yolda, çarşıda, camide, pazarda görürsünüz onları. DiÄŸerleri ile birlikte kendilerine özgün iletiÅŸim kanallarını kullanarak yaÅŸarlar. 

Bunlardan bir kısmı hayatın akışına adapte olacak kadar beceri sahibidirler. Örneğin camilerin müdavimi biri vardı. Bilmeyen onu caminin mütevelli heyeti başkanı ya da yaptırma yaşatma derneğinin başkanı sanır. Takım elbise, kravat, koltuğunda klasör çantası. Cami içinde ise cemaate katılır ne yapılması gerekiyorsa harfiyen yerine getirir.

Fakat neticede akıl özürlüdür. Yaptıkları ÅŸeyler ÅŸekli ve biçimi tamamlamaktan öteye gitmez. Yani kravat taktı, takım elbise ile gezdi diye bundan bürokrat çıkmayacağı gibi, camide namaz kıldığı için de ilerde ondan ulema olmaz. Benim ifademle deli-akıllı sendromudur bu. Hayatın nasıl aktığını gözleyecek ve buna uyum saÄŸlayacak kadar akıllı, fakat her ÅŸeyin bundan ibaret olduÄŸunu sanacak kadar deli. 

Bizdeki bürokrasiyi de buna benzetiyorum. Liyakatsiz birini bir kuruma atadığınızda bu kişi kurumsal birikim, danışmanlar, imkanlar vasıtasıyla yapılması gereken biçimsel koşulları yerine getirecek, kuralları koyacak, fiziksel imkanları sağlayacak, nutuklar atacak kadar akıllı, fakat gönüllü katılım, moral ve motivasyon, geleceğe umutla bakma, nitelikli olma, kıskanmayıp dayanışma gibi insani unsurları hesaba katmadan sonuç alabileceğine inanacak kadar deli. O nedenle, evet üniversite sayısını artırdık, yeni binalar yaptık, çevremizi ileri teknolojik aygıtlarla donattık fakat hala ortaya beklediğimiz sonuç çıkmadı. Hatta tersine hemen her göstergede geriler olduk.

Yine Malatya'dan bir örnek verelim. Eskiden Arga diye bilinen ÅŸimdiki AkçadaÄŸ'da bir kadın hastalanmış. O zamanki imkânlar nedeniyle kadını bir at arabasına yatırmışlar Malatya'ya hastaneye getiriyorlar. Gide gide Sultansuyu’na kadar gelmiÅŸler. Kadın daha yolun yarısı olduÄŸunu anlayınca "MaÅŸaallah Osmanlı'nın mülkü ne kadar da geniÅŸmiÅŸ" demiÅŸ. Yani onun vizyonu köyünün sınırlarına kadar. 

Bir diÄŸer yanılgı da diyelim ki nitelikli birini buldunuz. DiÄŸer insanları hesaba katmadan, onları sürece dahil etmeden sonuç alabileceÄŸinize inanıyor olamazsınız. 

DiÄŸer insanları ise onları olduÄŸu gibi kabul edip ihtiyaç duyduÄŸunuz niteliklerinden faydalanmak istemeniz halinde sürece dahil edebilirsiniz. Yoksa makam, mevki ve üst olmanızdan dolayı size cevap veriyormuÅŸ gibi görünebilirler. Buna eski dilde mümaÅŸat diyorlar. Yani öyle veya böyle geçinmeye çalışmak. Böylelikle siz kendinizi kandırdığınız gibi, etrafınız da sizi kandırır. Seçim dünyası, geçim dünyası olur. Unutmayın insanlar içten içe saygı duymadıkları insanlara gerçek anlamda itaat etmezler. EdiyormuÅŸ gibi görünürler. Muaviye bin Süfyan’ın etrafındakilere hitabı gibi benim size vereceÄŸim iyi bir geçimlik, sizin bana vereceÄŸiniz itaat ve teslimiyet. 

Sonuç olarak birini bir yere atamak için diploma, boy, pos, eş-dost tanıdık, hemşehri, cemaatdaşlık, partidaşlık tamam olabilir, fakat gerçek sonuçlar almak vizyon ister, derinlik ister, nitelik ister. Sonra un,yağ, şeker tamam niye benim yaptığım helva güzel olmuyor demeyin.