Vergi affı ve matrah artırımı

2023 te geleneksel vergi affı çıktı resmi gazetede yayınlandı. Geleneksel dedim çünkü vergi aflarının hepsi çok kapsamlı ve benzer oluyor. Bir önceki yazımda diğer af kanunlarından farklı yönlerini yazmıştım. 

MATRAH ARTIRIMI NEDİR?

Maliye Bakanlığı'nca yapılacak vergi denetlemelerinden ilave vergi ödeyerek muaf tutulmanızı sağlayan uygulamadır. Geçmiş yıllara yönelik olarak vergi beyanlarınızı kanunun belirlediği oranda ve asgari bir rakamın altına düşmemek şartı ile artırdığınız zaman vergi denetlemesinden muaf olmaktır.

MALİYE NEDEN MATRAH ARTIRIMI YAPTIRIR?

Türkiye’de vergi inceleme oranı % 2-3 bandında. Dünyada da vergi inceleme oranı çok yüksek değil. Maliyede kolay yolu seçiyor. Matrah artırımı yaptırarak ve dolaylı vergi ile gelir elde ediyor. Türkiye’de merkezi yönetim vergi gelirleri yıllar itibariyle değişmekle birlikte ortalama olarak yüzde 65 düzeylerinde dolaylı vergi, yüzde 35 oranında da dolaysız vergilerden oluşmaktadır.  Bu oran Avrupa Birliği ve OECD ülkelerinde % 30 civarındadır. Yani maliye kolay yolu seçiyor. Tabi olarak matrah artırımı ve dolaylı vergi oranının yüksek olması vergi adaletsizliğine neden oluyor.

MATRAH ARTIRIMI ORANLARI VE HANGİ YILLARI KAPSIYOR

DEPREM VERGİSİ

Depremden dolayı Matrah veya vergi artırımı dolayısıyla mükelleflerce verilen yıllık, muhtasar ve katma değer vergisi beyannameleri ve diğer beyannameler için damga vergisi 1.000 TL olarak alınacaktır.

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ;

Gelir veya Kurumlar Vergisi yönüyle matrah artımından yararlanmak isteyen mükellefler 31.05.2023 tarihine kadar ilgili yıl matrahlarını aşağıdaki tabloda yer alan oranlarda artırmak ve artırılan tutarlar üzerinden yüzde 20 oranında hesaplanacak vergiyi ödemek zorunda olacaklardır.

GELİR VERGİSİ STOPAJINDA ARTIRIM

Gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden 2018 yılı için yüzde 6, 2019 yılı için yüzde 5, 2020 yılı için yüzde 4, 2021 yılı için yüzde 3, 2022 yılı için yüzde 2 oranında hesaplanacak gelir vergisini, 31.05.2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) artırmaları halinde, artırımda bulundukları stopaj yönünden vergi incelemesi ve tarhiyattan muaf olacaklardır. Yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerine ait ödemelere ilişkin olarak yapılacak artırımlarda oran yüzde 1 olarak dikkate alınacaktır.

KDV DE ARTIRIM

KDV mükellefleri, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki (ihtirazi kayıtla verilenler dahil) hesaplanan KDV'nin yıllık toplamı üzerinden 2018 yılı için yüzde 3, 2019 yılı için yüzde 3, 2020 yılı için yüzde 2,5, 2021 yılı için yüzde 2 ve 2022 yılı için yüzde 2 oranından az olmamak üzere belirlenecek KDV'yi, vergi artırımı olarak 31.05.2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) beyan ederlerse, kendileri hakkında artırımda bulundukları dönemlere ilişkin KDV incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır. Tecil-terkin uygulamasından faydalanan mükellefler için artırıma esas tutarın belirlenmesinde, tecil edilen vergiler hesaplanan vergiden düşülecektir.
Tüm matrah artırımlarında ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödeyenlere yüzde 10 oranında ilave indirim yapılacaktır .Tüm matrah artırımı ödemeleri kanunun belirlediği şartlarda ödemeyenlerin matrah artırımı yok hükmünde olup ödenecek rakamlar mükellefe borç olarak yansıtılmaktadır.