Deprem gerçeği

6 Şubat’ta Malatya asırlardır görülmeyen boyutta büyük bir felaketle, yüksek dereceli depremler zinciri ile yerle bir oldu. Bu depremin (felaketin) tahribatı, travması, acısı belki 100 yıllar boyunca yaşanacak ve bitmeyecek. 

Felaket sonucu meydana gelen yıkım tamir edilemez boyutta olduğundan dolayı, devlet tarafından yaralarımızın sarılacağına dair umudumuzu da her geçen gün kaybediyoruz. Devlet ve sivil vatandaşların depremden hemen sonra gerekli bütün yardımları yaptığına şahit olmakla birlikte, Devletin yaşadığı şoktan dolayı deprem politikasını sağlıklı yürütemediğini de belirtmek zorundayız. Bununla beraber depremzedelerin bazılarının yardımları suiistimal ettiklerine, depremi fırsata çevirdiklerine de üzülerek şahit olduk. 

Kısacası, bugün itibariyle tam bir çıkmaza girdiğimizi, çaresizlik içinde yaşama tutunmaya çalıştığımızı söyleyebiliriz. Herkes bu felaketten payına düşeni aldı, kimisi az, kimisi çok, kimisi de hiç almadı. Sosyal ve mali statüsüne göre kendisini Malatya dışına atıp kurtulanlar da oldu. 

Şimdi burada mevzubahis edeceğimiz kesim, bu depremde her şeyini kaybeden, devletin verdiği konteynırda ya da kirada yaşayan, hiçbir geliri ya da çok az geliri olan insanlardır. Ve bu yaralı insanlar çoğunluktadır. 

Sadece işini kaybedenler, sadece evini kaybedenler olmakla beraber hem evini hem de işini kaybedeler de var. Yakınlarını enkaz altında kaybedenler için duadan başka yapacak hiçbir şey yok. Onların acısı hiçbir acıyla kıyaslanamaz. 

Peki geride kalanlar ne olacak?

Baktığımızda az hasarlı binalar tamir edilip evlerine geçtiler. Ağır hasarlılar da TOKİ’yi bekleyecek. Orta hasarlılar da ortada kaldı. 

Bugün itibariyle orta hasarlı ve ağır hasarlı ev sahipleri açısından büyük bir umutsuzluk ve belirsizlik söz konusu… Şöyle ki; 

1-Yerinde dönüşüm: Aradan nerdeyse 1 yıl geçti, bir Allah’ın kulu yerinde dönüşüm yapamadı, yapamaz da, hiç kimsenin yapacak gücü yok. Devletin vadettiği para yetersiz ve onu da vereceği belirsiz. 

2-Orta hasarlı binaların ne olacağı belli değil… Komşular birbirine düştü. Devletin orta hasarlı binalar için vadettiği bir kredi de yok. Şimdiye kadar orta hasarlı binasını yapıp oturan da yok. Orta hasarlı binalar ortada kaldı. 

3-TOKİ evleri: Ağır hasarlı binasından dolayı hak sahipliği elde edenlerin durumuna gelince, Malatya’da 107 bin ev yapılması lazım. Halen yapılmakta olan ev sayısı 5 bin… Her yıl düzenli olarak 5 bin ev yapılacağını hesap etsek, bu durumda hepsi 10 yılda bitecek (Ki en iyimser tahmin bu, 20 yıla kadar sarkabileceği bile söylenebilir.) Bu durumda belki TOKİ evlerimize mezarda kavuşabiliriz. 

Burada amacım kimseyi suçlamak değil… Durum tespiti yapmak… Dolayısıyla bizim gelecekteki kaderimiz belli olmuştur. Ne yerinde dönüşüm, ne güçlendirme ne de TOKİ yakın bir zaman için gerçeğe dönüşemez. Daha 10 yıllar boyunca herkes konteynırda, çadırda, sığındığı bir yakının evinde ya da kirada oturmak zorundadır. 
Bu gerçekleri, bu tespiti yıllardır gazetecilik yapmanın verdiği gözlem yeteneğime dayanarak ortaya koyuyorum. Devleti de iyi tanıyorum, halkı da iyi tanıyorum, depremin yarattığı tahribatın boyutlarını da iyi biliyorum. 

Amacım felaket tellallığı yapmak, moral bozmak değil… Şimdiden herkesi bu gerçekle tanıştırmak ve geride kalan hayatlarını buna göre düzenlemelerini sağlamaktır. Herkes kendi başının çaresine bakacak. Çaresi olmasa da… 

Hayal kurmayalım, boş umutlarla kendimizi avutmayalım, gerçeklerle yüzleşelim. Bu zor ve tehlikeli gerçeği söylemek de bana düştü. Başka türlü biz bu deprem travmasını atlatamayız. Benden söylemesi.