Kirazın hikâyesi

Gündüzbey demek kiraz demek, üzüm demek, su demektir.  
Dünyanın en güzel köyü olan Gündüzbey’de dünyanın en güzel ve lezzetli kirazı yetişir. Suyundan mı, toprağından mı, havasından mı, ikliminden mi nedir bilinmez ama gerçek budur. 

• Dünyanın en güzel köyü 

Yüce Allah sanki Gündüzbey’i özenerek yaratmış… Bu belde sanki kutsal bir belde… Dünyanın en lezzetli Derme suyu Akseki eteklerinden çıkar. Hz. İsa asasını vurmuş da çıkarmış diyorlar. Efsane tabi… Ve bütün şehir bu suyla beslenir. 
Kim Gündüzbey’e gelmiş gezmişse aynen istisnasız herkes şöyle demiştir: “Evet artık dünyanın öteki köylerini görmeye gerek kalmadı. Birinci sırada Gündüzbey…” 

• Gündüzbey’de kiraz vakti

 Al rengiyle balı andıran tadıyla şimdi ağaçların dallarında yavaş yavaş kızarıyor. Yeşil renkli yaprakların arasında her biri yıldız gibi parlıyor. 

• Çiçekler

Kiraz mevsimi bizde çiçekleriyle başlar. Bütün Gündüzbey sanki beyazlara bürünür, ağaçlar gelinlik giyer, arılar çiçeklerden çiçeklere konar. Artık bahar gelmiştir ve hava mis gibi kokar. Bahçeler şenlenir, insana yaşama sevinci katar. Kirazla birlikte yeni bir hayat başlar adeta… Yeni heyecanlar, yeni aşklar ve yeni şiirler baharla birlikte yaşanır ve yazılır. Kiraz çiçeği yeni bir umut yeni bir başlangıçtır. Bembeyaz temiz bir yapraktır.

• Kiraz yaprağı ve köftesi 

Arılar yerini Gündüzbeyli kadınlara bırakır. Bu sefer kiraz ağacının dibine annelerimiz, bacılarımız, kadınlarımız uğrar. Çünkü yaprak zamanıdır.  
Kadınlarımız bahçelerde yaprakların olmasını sabırsızlıkla bekler çünkü mevsimin ilk köftesini yapacaklar. Taze ve narin yaprakları iştahla toplar, dizer ve basarlar. Hem bu yılın hem de senenin köftesini yapmak için… Dünyanın en güzel yaprağından dünyanın en lezzetli yemeğini kiraz yaprağı sarmasını pişirirler. Kiraz yaprağı sarması Gündüzbey’in geleneksel ve vazgeçilmez yemeğidir. Doğal bir besin kaynağı… Yiyenlerin tadı damağında kalmakta, hııııım müthiş lezzetli…

• Turfanda kiraz 

Ve ardından ilk kiraz… Yani turfanda… Her bahçede mutlaka en az bir turfanda ağacı vardır. Asıl kirazdan (dalbastıdan) yaklaşık 1 ay önce olgunlaşır. Tadı ve lezzeti tabii dalbastının yerin tutamaz. Su gibidir. Ama ilk hevesimizi alır ve mevsimin ilk kirazını tadarız. 

• Piç ve aş kiraz 

Bu arada bizim şimdi pek yetişmeyen nerdeyse tarihe karışın iki cins kirazımız daha var. Birisi (piç kiraz dediğimiz) aş olmayan diğeri de aş kiraz… Dalbastıdan küçük ve müthiş lezzetli… Ben küçüklüğümde hep aş kiraz yerdim. Ağacın başına çıkar, sımsıkı tutan ve rengi hafif sarıya çalan kirazı dallarında yıkamadan yerdim. Kırmızı/kahverengi/sarı karışımı müthiş bir albenisi vardır. Bence inanın tadı dalbastıdan daha lezizdir. Fakat dalbastının iriliği ve koyu kırmızı hali, yani görüntüsü aş kirazı bastırıyor tabii… Yine de beni favori kirazım aş… Kim ne derse desin… 

• Ve dalbastı 

Ve gelelim finale… Dalbastı kirazı… Artık kirazın şahı, kralı olmuştur. Derme zamanı başlar, Gündüzbey’de müthiş bir heyecan vardır, herkes kiraza odaklanmış, harıl harıl kiraz deriyor. Dağ taş kiraz… 
Gündüzbey’de bahçesi olmayan aile yok gibi… Bir dönüm de olsa, evinin önündeki bahçede de olsa mutlaka bir iki ağaç kirazı vardır. Haziran mevsimi kiraz hasadı mevsimidir. 
Ben küçükken çok kiraz derdim. Ağaç dallarını birbirine bağlar, kovalar dolusu kirazı aşağı iple indirirdim. Bir günde dört dalbastı ağacı derdiğim olurdu. 
Zordur, güneşin karşısında, düşme tehlikesiyle beraber, dalları tutup tek tek sapından koparıp incitmeden kovaya bırakmak… Bu yüzden işçi bulmak çor zor, yevmiyesi sanırım bu sene 150 lira… Yani bir işçi dört adet kiraz ağacını bir günde 150 liraya deriyor.

• Üretici dertli 

Üretici dertli tabi, maliyetini kurtarmıyor, diyorlar. Her yerde olduğu gibi her üretici hep perişan ve mağdur… Allah kiraz üreticisi köylümüze yardım ede… 
Evet, kirazlar deriliyor ve eskiden eşek sırtında şimdi ise arabalarla köy merkezine getiriliyor ve toptancılara teslim ediliyor. Kilosu ne kadar 3 ile 5 lira arasında değişiyor. 

• İlaç mı meyve mi?

Toptancılar tırlar dolusu kirazları, soğuk hava depolarında bekletip Avrupa’ya ihraç ediyor. Dünyanın en güzel kirazını maalesef Avrupalılar yiyor. Kimileri de der ki, bu kirazı ilaç sanayiinde kullanıyor. Doğrudur. Çünkü Gündüzbey’in kirazı şifa kaynağıdır, ilaç gibidir. Sapında bile birçok sağlığımıza yarayan yönleri vardır. 
Gündüzbey’de kiraz mevsimi iğne atsanız yere düşmez… Tatlı bir kalabalık ve telaş vardır. Şehirden gelenler kolilerle kiraz satın alıyor veya bahçelerde oturmaya gidiyor, kimi köylüler de otobüsle ya da kargolarla uzak akrabalarına kiraz gönderiyor. 

• Kiraz Festivali

Ve tabi bir de Yeşilyurt Kiraz festivali var. Bu etkinliği de anmadan hikâyemizi bitirmeyelim. Dünyanın en güzel kirazı yetişen Gündüzbey, Çırmıktı, Kilayik, Banazı ve Barguzu’nun kirazları kendi aralarında da yarışır. Hem en güzel kiraz bahçesi hem de en güzel kiraz dallarında heyecanlı bir yarış yapılır. Fakat jüri seçmekte zorlanır çünkü hepsi en güzeldir. 

• Sona geldik

Ve hikâyemizin sonuna geldik.
Üretici yorulmuştur, tatlı bir konuşturmanın sonunda, biraz para kazanmıştır ve Gündüzbey köprübaşında kanalın kenarına oturur, ayak ayak üstüne atar sigarasını yakar ve derin bir nefes çekip dumanını havaya üfürür… Yanında da demli çayını yudumlar. 
Dünyada eşi ve benzeri olmayan bir kiraz mevsimi daha sona ermiştir. 
Ne mutlu Gündüzbeyliyim diyene!